اثرهای استفاده از سیلاب های با کیفیت پایین بر آبشویی خاکهای کویری (مطالعه موردی منطقه برآباد - سبزوار)
سال انتشار: 1389
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 75
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJRDR-17-1_010
تاریخ نمایه سازی: 27 فروردین 1402
چکیده مقاله:
استفاده از سیلابهای با کیفیت پایین در اراضی بیابانی حاشیه رودخانه کالشور شهرستان سبزوار با هدف اداره بهینه سیلاب های این رودخانه، از سال ۱۳۷۱ در دست انجام است. در این پروژه سیلابهای رودخانه کالشور سبزوار که از کیفیت خوبی برخوردار نیست مورد بهرهبرداری قرار گرفته و اراضی بوتهکاری شدهی حاشیه آن، آبیاری سیلابی میشوند. هدف از انجام این پژوهش، سنجش کارایی استفاده از سیلابهای با کیفیت پایین، در تغییرات شوری، pH، گچ، مواد آلی و بافت خاک اراضی بیابانی است. برای بررسی تغییرات شوری خاک متاثر از عملیات آبیاری منطقه با سیلاب رودخانه کالشور، نمونهبرداری مخلوط خاک از اعماق ۰- ۳۰ (مخلوط لایه رسوب و لایه شخم)، ۳۰- ۶۰ و ۶۰- ۹۰ سانتیمتر در ابتدا، وسط و انتهای نوارهای کشت برای سه منطقه ابتدایی، میانی و انتهایی عرصه احیاء شده و نیز نمونهگیری از قطعات شاهد انجام گردید. به این ترتیب، تعداد ۵۱ نمونهی خاک به منظور بررسی تعدادی از عاملهای مورد نیاز، برداشت شد. محل نمونههای خاک با انتخاب ۴ ردیف کشت شده از ابتدا تا انتهای عرصهی احیاء شده و با احتساب ۴ نمونه در هر ردیف، انجام شد. همچنین تعداد ۳ نمونهی خاک از منطقهی شاهد (بدون آبگیری شده) نیز تهیه گردید. نمونهها برای ارزیابی شاخصهای مورد نیاز شوری در آزمایشگاه، با روش تهیه عصاره اشباع مورد آزمایش قرار گرفتند.به طوریکه نتایج نشان داد که مقدارEC خاک تقریبا در تمام ردیفهای نمونهگیری و در تمام اعماق خاک وpH در تمام نمونهها، نسبت به شاهد کاهش یافته است. مقدار تغییرات pH خاک در تمامی نمونهها با افزایش عمق نسبت مستقیم دارد. این بررسی همچنین مشخص کرد که آبیاری سیلابی توانسته است گچ خاک را از محدوده توسعهی ریشه حذف و به طبقات پایینی خاک منتقل کند. افزون بر آن، افزایش میزان مواد آلی خاک در بیش از ۷۵% نمونهها، حکایت از غنی بودن مواد غذایی در سیلاب مورد استفاده دارد. سرانجام، آبیاری سیلابی با افزایش میزان شن در تمامی نوارها در عمق ۰- ۳۰ سانتیمتری خاک، بافت خاک سنگین منطقه را، بهویژه در منطقه توسعه ریشه بهبود بخشده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ابوالقاسم دادرسی سبزوار
مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
محمد خسروشاهی
استادیار پژوهش، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور