ارزیابی سطح تاب آوری اجتماعی کشاورزان در برابر بحران های آب محور (مطالعه موردی: شهرستان هرسین)

در بین حوادث طبیعی، حوادث آب محور بحران های جدی را پیش روی کشور قرار داده است. علی رغم وجود تلاش هایی در جهت رفع بحران آب و بهبود شرایط موجود کماکان می توان شاهد سیر فزاینده مشکلات آب به ویژه در بخش کشاورزی کشور بود. گام ضروری برای رویارویی با حوادث آب محور و تعدیل تبعات آن، شناخت و درک عمیق از ابعاد تاب آوری برای ارتقای آستانه تحمل کشاورزان است. مطالعه حاضر به ارزیابی میزان تاب آوری کشاورزان در برابر بحران های آب محور در شهرستان هرسین پرداخته است. پژوهش حاضر در سال ۱۳۹۹ انجام شده و از نوع توصیفی و پیمایشی است. جامعه ی آماری تحقیق، سرپرستان خانوارهای روستایی چهار دهستان شهرستان هرسین انتخاب شدند که حدود ۶۰۰۰ نفر می باشند. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان ۳۶۱ کشاورز تعیین گردید. ابزار سنجش، پرسشنامه بوده که روایی آن با نظر اساتید و متخصصان موضوعی و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ بالاتر از ۸/۰ برای تمامی بخش های آن مورد تایید قرار گرفت. نرم افزار تحلیل داده ها نیز، SPSS بوده و جهت تحلیل مقایسات زوجی از نرم افزار Expert Choice بهره گرفته شده است. نتایج مقایسات زوجی نشان داد که تاب آوری نهادی و زیرساختی در برابر خشکسالی دارای بالاترین درجه اهمیت در مفهوم تاب آوری است. مطابق با نتایج مطالعه، میزان تاب آوری در کلیه دهستان های موردمطالعه نسبتا پایین برآورد گردیده است و تفاوت سطح تاب آوری در بین دهستان های موردمطالعه معنادار است. همچنین، کشاورزان با کشت آبی نسبت به کشاورزان با کشت دیم دارای سطح تاب آوری بالاتری می باشند.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، آسیب پذیری ، تاب آوری زیرساختی