ارزیابی خصوصیات و تکامل هیدروژئوشیمیایی آبخوان مشهد-چناران با مدل سازی ژئوشیمیایی معکوس در Phreeqc
محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 53، شماره: 4
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 138
فایل این مقاله در 17 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJSWR-53-4_007
تاریخ نمایه سازی: 31 اردیبهشت 1402
چکیده مقاله:
حوضه آبریز آبخوان مشهد-چناران دارای سازندهای زمین شناسی متنوع (آذرین، دگرگونی، کربناته، غیرکربناته و آبرفت ها) و تاثیرگذار بر کیفیت و تیپ آبهای زیرزمینی می باشد. بررسی میانگین آماری کیفیت آب بیش از ۱۰۰۰ نمونه منابع آب انتخابی (چشمه، قنات و چاه) از سال ۱۳۶۶ الی ۱۳۹۹ و بکارگیری تکنیک های هیدروژئوشیمیایی نشان می دهد که تیپ غالب آب خروجی از سازندهای آذرین، دگرگونی، رسوبی کربناته-رسوبی غیرکربناته و آبرفت ها به ترتیب CaNaHCO۳، CaHCO۳، CaMgCl و NaCl می باشند. در سنگ های آذرین و دگرگونی انحلال کانی های سیلیکاته، پلاژیوکلازها (آلبیت و آنورتیت) و فلدسپارها باعث افزایش غلظت Ca+۲ و Na+ در آب می شوند. اما در سازندهای رسوبی کربناته و غیرکربناته بدلیل انحلال کلسیت و دولومیت و تبخیری ها، یونهای Ca+۲ و Mg+۲ و Cl- در آب غالب می باشند. بررسی میانگین داده های کیفی طولانی مدت و داده های شهریور ۱۳۹۹ در ۱۴ پیزومتر دشت، نشان می دهد، هر چند که آب های زیرزمینی در محل تغذیه از کوه های اطراف دارای تیپ آب متغیر می باشد، اما در طول جهت جریان، بجز منطقه شمال غرب که تحت تاثیر سازند تبخیری (Jks) سدیم کلراید است، تیپ غالب آب سولفات سدیم می باشد. در آبخوان آبرفتی، کانیهای کلسیت، دولومیت و آراگونیت فوق اشباع و کانیهای ژیپس، انیدریت و هالیت تحت اشباع می باشند. نتایج مدل معکوس هیدروژئوشیمیایی در نرم افزار Phreeqc، نشان می دهد که ترکیبات حل شده در آب زیرزمینی منابع آب گروه دوم حاصل انحلال کانیهای کلسیت و دولومیت و آلبیت در گروه اول می باشد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حسین محمدزاده
مرکز تحقیقات آبهای زیرزمینی و ژئوترمال (متآب)، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
جواد حسین زاده
گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
سعیده سامانی
پژوهشکده مطالعات و تحقیقات منابع آب، موسسه تحقیقات آب، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :