تخمین تخلخل با استفاده از نشانگرهای لرز ه ای در یکی از میادین نفتی جنوب ایران

تحلیل وی‍ژگی های امواج صوتی حاصل از بازتابش آن بر سنگ شناسی های مختلف موجب گردیده است که داده های لرزه نگاری یکی از روش های معمول و کارآمد در اکتشاف منابع هیدروکربوری باشد. استفاده از نشانگرهای لرزه ای به خصوص مقاومت صوتی در تخمین خواص مخزنی (تخلخل و تراوایی) و روش کلاسه بندی لرزه ای جهت شناسایی نوع و تغییرات لیتولوژی و همچنین کانال های زیرسطحی کاربرد عمده ای پیدا کرده است، به طوری که سبب شناسایی مناسب لایه های زیرسطحی و موجب کاهش ریسک در حفاری شده است. این تحقیق به منظور بررسی تغییرات تخلخل در یکی از میادین جنوب ایران با در دست داشتن نمودارهای چاه پیمایی (نظیر نمودارهای چگالی، صوتی و تخلخل) و داده های لرزه ای، ابتدا تفسیر افق سازندهای ایلام و سروک انجام و نقشه عمقی این سازندها تهیه شده است. در ادامه نمودارهای پتروفیزیکی مورد بررسی قرار گرفته و تصحیحات لازم با استفاده از مدل های فیزیک سنگی صورت گرفته است. سپس با استفاده از روش وارون سازی بر پایه مدل، مقاومت صوتی استخراج شده و در ادامه از روش های تحلیل چند نشانگر، مکعب تخلخل محاسبه گردید. در جهت تخمین تخلخل، از مکعب مقاومت صوتی و دیگر نشانگرها به روش چند نشانگری استفاده شده و در نهایت مشخص شد که تعداد شش نشانگر دارای کمترین خطا جهت تخمین تخلخل بوده است. به منظور کنترل کیفی نتایج وارون سازی، تخلخل بدست آمده از وارون سازی و همچنین تخلخل واقعی در محل چاه باهم برازش داده شد و ضریب همبستگی ۸۷% بدست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که نشانگرهای مختلف تاثیر قابل توجهی در تخمین تخلخل بوسیله وارون سازی لرزه ای دارند. همچنین نتایج نشان داد وارون سازی مقاومت لرزه ای بر پایه مدل می تواند ویژگی های ناحیه مخزن را متمایز و بصورت تغییرات مقاومت صوتی با عمق ترسیم نماید. منطقه مورد مطالعه در فروافتادگی دزفول در جنوب باختری راندگی اصلی زاگرس واقع شده است، بدلیل اینکه اکثر میادین نفتی مهم ایران در این منطقه تمرکز دارد، این منطقه حائز اهمیت می باشد. همچنین این منطقه دارای سازندهای مخزنی متعددی نظیر آسماری، ایلام و سروک می باشد، که در این مطالعه وارون سازی در محدوده سازند ایلام انجام شده است.

کلیدواژه ها:

تفسیر لرزه ای ، وارون سازی لرزه ای ، تخمین تخلخل ، مقاومت صوتی