بررسی بینامتنی داستانی از مرزبان نامه و افسانه ای از هفت پیکر

پژوهش حاضر بررسی «افسانه ی خیر و شر» از منظومه ی هفت پیکر اثرحکیم نظامی و «داستان شهریار بابل با شهریارزاده» از مرزبان نامه براساس نظریه ی بینامتنیت است .با توجه به اینکه مرزبان نامه در قرن چهارم تالیف شده است و هفت پیکر در قرن ششم بهنظم درآمده است و با توجه به شباهت های دو داستان ، در نگاه اول به نظر می رسد کهحکیم نظامی از مرزبان نامه اخذ کرده باشد ولی در طول پژوهش که به روش کتابخانه ایصورت گرفته است، این نتیجه حاصل شد که بعید است نظامی از مرزبان نامه وام گرفتهباشد، زیرا مرزبان نامه در اوایل قرن هفتم از گویش طبری به زبان فارسی دری ترجمه شدهو نظامی در آخر قرن ششم از دنیا رفت؛ ولی احتمال اینکه سعدالدین وراوینی از هفت پیکراخذ کرده باشد، بیشتر است.در بخشی از پژوهش نظریه ی بینامتنیت با استفاده از آثاردنظریهپردازان مورد بررسی قرار گرفت ؛در بخشی دیگر به شباهت ها و تفاوت های دوداستان پرداخته شد؛مشخص شد اشتراکات دو داستان بیشتراست . فارغ از خاستگاه قصهها، مضمون هردو ،جدال خیر و شر، عدالت و ستم و انسان و شیطان است. در این جدال،عدالت و انسان، فاتح انند. در مرزباننامه این فتح به واسطه ی نابودی ظالم صورت گرفتهاست، ولی در هفت پیکر این پیروزی به دنبال صبر و قدرشناسی و زندگی بخشی حاصل

کلیدواژه ها:

داستان خیر و شر ، هفت پیکر ، داستان شهریار و شهریارزاده ، مرزبان نامه ، بینامتنیت