تجمع فلزات سنگین در ماهیان: تهدیدی جدی برای امنیت غذایی و سلامت جامعه

گسترش انواع آلودگی­ ها از جمله فلزات سنگین در منابع آبی باعث شده که بسیاری از اکوسیستم­ های دریایی و آب شیرین و موجودات ساکن آنها به ­ویژه ماهیان تحت تاثیرات منفی قرار گیرند. از آنجایی که صنعت شیلات تامین کننده بخشی از نیاز غذایی جامعه است، انتقال انواع آلاینده­ ها مانند فلزات سنگین از طریق زنجیره غذایی به بدن انسان می­تواند به ­عنوان یک عامل تهدیدکننده برای سلامت جامعه بشری تلقی گردد. از این ­رو، لزوم بررسی این مسئله به ­عنوان یکی از ضرورت های تحقیقاتی در سطح ملی و بین­ المللی احساس می ­شود. این مطالعه مروری روایتی با بررسی منابع کتابخانه­ ای، مقالات، کتب و همچنین، تارنماهای علمی معتبر به بررسی موضوع پرداخته است. در این مطالعه، در ابتدا، دورنمایی از صنعت شیلات و آبزی ­پروری ارائه شد و سپس، تجمع فلزات سنگین در بافت ماهیان و انتقال آنها به زنجیره غذایی انسان مورد تمرکز قرار گرفت. در این مطالعه، تاثیرات عمده انواع فلزات سنگین روی سلامت انسان مورد بررسی قرار گرفت. به طور کلی، بیشتر فلزات سنگین در سطح بسیار کم برای بدن سمی هستند. اما با این حال، در بین فلزات مورد بررسی، جیوه، سرب و کادمیوم دارای درجه سمیت بالاتری هستند، لذا، افزایش این فلزات در بافت ماهیان به بیش­تر از حد مجاز با مخاطرات زیادی همراه است. مکانیسم اصلی سمیت فلزات سنگین شامل تولید رادیکال­ های آزاد برای ایجاد استرس اکسیداتیو، آسیب به مولکول های بیولوژیکی مانند آنزیم ها، پروتئین­ها، لیپیدها، اسیدهای نوکلئیک و آسیب DNA می باشد. با توجه به یافته های این مطالعه مروری، افزایش سطح جیوه، سرب و کادمیوم در بافت ماهیان در مقایسه با سایر فلزات می­ تواند اثرات زیان­بار بیشتری بر سلامت جامعه داشته باشد. از این­ رو، ضروری است که نظارت و کنترل دقیقی روی کیفیت مواد مصرفی به ویژه ماهیانی که در بازارهای عمده و خرده­ فروش­ ها به فروش می رسد، اتخاذ شود.

کلیدواژه ها:

Heavy Metals ، Fish Tissue ، Food Security ، Mercury ، Lead ، فلزات سنگین ، بافت ماهیان ، امنیت غذایی ، جیوه ، سرب