تبیین نقش حفاظت از میراث سبز در کیفیت زیستپذیری شهری (نمونه مورد مطالعه: باغستان سنتی قزوین)

زیست پذیری شهری از مفاهیم نوین تبیین کننده نظامهای کنونی شهری است که به واسطه تحول در اندیشه جوامع معاصر، جایگاهی درخور پیداکرده و تعریف مطلقی ندارد اما مطمئنا با توجه به سرعت رشد شهرنشینی همه شهرهای جهان باید به دنبال آن باشند. علاوه براین به عنوان رویکردی متاخر از برنامه ریزی شهری جهت ارزیابی کیفیت محیط شهری از جنبه های مختلف از جمله زیستمحیطی مورد توجه است و جهت بررسی کیفیت محیط شهری و مجموعه ای از ویژگیهای اقتصادی، فیزیکی و اجتماعی آن تعریف شده که نیاز انسان به یک محیط قابل سکونت را در سطح فردی و اجتماع تامین میکند همچنین بهعنوان شیوهای در راستای حفاظت از منابع طبیعی در شهرها و حومه های شهری و جلوگیری از آلودگی در نظر گرفته شده. شاخصهای زیستپذیری یک محیط تحت تاثیر عوامل بسیاری کاهش یافته و زمینه ی ناپایداریهای فضایی را برای سکونتگاه های انسانی فراهم می آورند. امروزه جهان با چالشهای بیشماری پیرامون پایداری و تاب آوری شهری مواجه است، و به طور گسترده پذیرفته شده که برای اجتناب از پیامدهای جدی زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی در آینده باید تدابیری اندیشیده شود. در دنیای شهرنشینی ما، شهرها نقش مهمی در دستیابی به پایداری دارند. با توجه به مشکلات متعدد شهرها، رویکردهای مختلفی برای ارتقا و بهبود شرایط زندگی در آنها پیشنهاد شده که زیست پذیری شهری یکی از آنهاست. چشم اندازها و منابع طبیعی تحت فشار ناشی از توسعه قرار داشته و به سرعت در معرض تخریباند، درختان از بین رفته و الگوی سبز به طور فزایندهای انسجام خود را از دست داده؛ از سویی دیگر بازسازی مناظر در یک منطقه شهری متراکم بسیار مشکل است. این بدان معناست که حفاظت از چشم انداز شهرها برای تبیین چارچوب توسعه شهری ضرورت داشته و علاوه بر پشتیبانی از شهر آن را قابل زندگی میکند. رویکرد حاکم بر پژوهش حاضر کیفی بوده و با راهبردی ترکیبی به بررسی موضوع میپردازد. دادهاندوزی با اتکا بر مطالعات کتابخانهای و اسنادی فراهم آمده است، جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از تکنیک (SWOT) استفاده شده. این پژوهش ضمن ارائه مفهوم و مشخصه های جوامع شهری زیستپذیر، وضع موجود باغستان سنتی قزوین را بررسی کرده و به شناسایی نقش آن در ارتقا کیفیت زیستپذیری این شهر میپردازد. به طور خلاصه میتوان گفت، باغستان سنتی قزوین، به طور مستقیم بر میزان زیستپذیری شهری قزوین، تاثیرگذار است. این باغستان طی دهه های گذشته با آسیبها و تهدیدات گوناگونی مواجه بوده و حفاظت همه جانبه از آن و عناصر وابسته بدان، ضروری و غیرقابل انکار است.

کلیدواژه ها:

باغستان سنتی قزوین ، زیستپذیری شهری ، میراث طبیعی ، حفاظت ، توسعه پایدار