اعتبارسنجی نسخه ایرانی پرسش نامه عقاید مسئولیت پذیری در نوجوانان ایرانی

gte vml ۱]> چکیده  زمینه و هدف: پژوهش ها از شیوع قابل توجه اختلال وسواسی- اجباری در دوران کودکی حکایت دارند. عقاید مسئولیت پذیری، ویژگی اصلی این اختلال است. نظر به شیوع این اختلال در کودکان و پیشبرد مطالعات در این حوزه، این پژوهش، با هدف بررسی اعتبارسنجی مقیاس عقاید مسئولیت اغراق شده در نوجوانان ایرانی صورت پذیرفت. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی (روانسنجی ابزار) ۵۴۷ دانش آموز مقطع دبیرستان در دامنه سنی ۱۸-۱۵ سال با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای از بین مناطق چهارگانه آموزش و پرورش شهر شیراز انتخاب شدند و به نسخه فارسی مقیاس "عقاید مسئولیت پذیری اغراق شده" پاسخ دادند. داده های پژوهش با روش تحلیل عامل تاییدی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل از این تحلیل، ساختار چهار عاملی پرسش نامه اصلی عقاید مسئولیت پذیری (۴ خرده مقیاس بیش مسئولیت پذیری، بیش محافظت گری، مواجهه با قوانین سخت و غیرمنعطف، اقدام مسبب یا اثرگذار بر حادثه) در جمعیت نوجوانان ایرانی را مورد تایید قرار داد که در تحلیل عاملی مرتبه دوم، سازه مسئولیت پذیری را تشکیل می دادند. همچنین اعتبار مرکب برای هر چهار عامل نیز در حد مطلوبی گزارش شد (۶۰/۰ تا ۸۵/۰). نتیجه گیری: این نتایج به طور کلی نشان می دهند که در مجموع مقیاس "عقاید مسئولیت پذیری اغراق شده" ساختاری مشابه نسخه اصلی آن دارد و سنجه ای معتبر و پایا از بررسی تجارب کودکی (که در نظریه Salkovskis با گسترش عقاید مسئولیت پذیری مرتبط است) را نشان می دهد. نسخه فارسی آن دارای ویژگی های روانسنجی قابل قبول برای استفاده در جمعیت کودکان و نوجوانان می باشد. البته انجام پژوهش های بیشتر برای تایید این یافته در نمونه های بالینی ضروری است. واژه های کلیدی: اختلال وسواس- اجباری، مقیاس عقاید مسئولیت پذیری اغراق شده، تحلیل عامل تاییدی، ویژگی های روانسنجی، نوجوانان

کلیدواژه ها:

Obsessive-compulsive disorder ، Inflated responsibility beliefs scale ، Confirmatory factor analysis ، Psychometric properties ، Adolescents ، اختلال وسواس- اجباری ، مقیاس عقاید مسئولیت پذیری اغراق شده ، تحلیل عامل تاییدی ، ویژگی های روانسنجی ، نوجوانان