سنگ شناسی، شیمی کانی و شکل گیری کرومیت های الند و قشلاق، مجموعه ی افیولیتی خوی (شمال غرب ایران)

ذخایر کرومیت مناطق الند (روستاهای برژوک و کوچک) و قشلاق در افیولیت خوی بیشتر به صورت عدسی، لایه­ای یا توده­های نامنظم و پراکنده با غلاف­های دونیتی و سنگ­های هارزبورژیتی دربرگرفته شده­اند. این کرومیت­ها از نظر ترکیب به کرومیت­های نوع آلپی شباهت داشته و بافت­های گرهکی، توده­ای، افشان و لایه­ای نشان می­دهند. داده­های حاصل از تجزیه­های شیمیایی نقطه­ای ((EMPA نشان می­دهند که کرومیت­ها عدد کروم Cr#[۱۰۰Cr/(Cr + Al)]، متفاوت داشته و میانگین آن درکرومیت­های موجود در هارزبورژیت­ها ۱۳/۴۵، کرومیت­های افشان قشلاق و برژوک به ترتیب ۵۸/۴۰ و۱۲/۵۸ و کرومیت­های موجود در کرومیتیت­های روستاهای برژوک و کوچک به ترتیب ۷/۶۶ و ۴۳/۷۳ است. ترکیب کرومیت­ها از نظر عدد کروم، عدد منیزیم، مقادیرFe۲O۳ Al۲O۳ , Cr۲O۳ , MgO و TiO۲ و نیز ضرایب همبستگی میان اکسیدهای گوناگون با ترکیب کلی کرومیتیت­های نوع انبانه­ای همخوانی دارد. کرومیتیت­های منطقه­ی الند از نوع کروم بالا با  %۶۶ Cr# > و کرومیتیت­های قشلاق از نوع Al بالا با  Cr#حدود ۴۰ درصد وزنی هستند. با توجه به مقادیر TiO۲، Cr۲O۳ و Al۲O۳ در نمونه­های مورد بررسی به نظر می­رسد که کرومیت­های منطقه­ی الند از یک ماگمای بونینیتی در جایگاه زمین ساختی چندفرورانشی و کرومیت­های قشلاق از یک ماگمای تولئیتی مشابه مورب تولید شده­ باشند.

کلیدواژه ها:

podiform chromites ، boninite ، khoy ophiolite ، Iran ، کرومیت های انبانه ای ، چندفرورانشی ، بونینیت ، افیولیت خوی ، ایران.