مناسبات میان حقوق محیط زیست و بحران سیل؛ مورد پژوهی رویکرد تقنینی زیست محیطی جمهوری اسلامی ایران

وقوع سیل از منظر حقوق محیط زیست می­تواند مورد تحلیل و ارزیابی  قرار گیرد. پس از وقوع سیل به­ویژه در سال­های اخیر، این سئوال اساسی مطرح است که چه  رابطه­ای میان نظام حقوق محیط زیست و بحران سیل وجود دارد.  در این خصوص، در  حقوق محیط زیست برای وضعیت پیش، حین و پس از وقوع سیل، قواعد، قوانین و مقررات متعددی پیش بینی شده است.  همچنین در حقوق ایران علیرغم تصویب قوانین و مقررات متعدد برای پیشگیری و مقابله با سیلاب، کاستی­های متعددی قابل بررسی است. این کاستی­ها را می ­توان به سه دسته هنجاری، نهادی و رفتاری دسته بندی نمود.  اهمیت  تحلیل مناسبات میان سیل و حقوق محیط زیست، به تاثیر و تاثری برمی­گردد که قوانین و نظامات محیط زیست و منابع طبیعی در یکدیگر دارند. از یک سوی نادیده گرفتن و نقض قوانین و مقررات پیشگیرانه محیط زیست و منابع طبیعی می­تواند زمینه ساز وقوع این بحران شود.(دیدگاه نخست) از سویی دیگر سیل می­تواند اثر مخربی بر محیطزیست داشته باشد.(دیدگاه دوم). هدف اصلی این تحقیق بررسی مناسبات میان سیل و نظام حقوق محیط زیست است.در این مقاله سعی شده است با روش تحلیلی- توصیفی و با  استفاده از منابع کتابخانه­ای و قوانین و مقررات و رویه­ها،  ضمن بیان نظام موجود حقوق محیط زیست، رویکرد تقنینی زیست محیطی جمهوری اسلامی ایران درسه دوره پیش، حین و پس از سیل مورد بررسی قرار گیرند.فرض اساسی این مقاله در پاسخ به سئوال اصلی این است که برای پیشگیری و مقابله با بحران سیل، سه دسته کاستی­های حقوقی پیش گفته به­ویژه در حوزه قوانین و مقررات و جود دارد و قوانین و مقررات زیست محیطی مرتبط با سیل نیازمند اصلاح و تقویت است.

کلیدواژه ها:

بحران سیل ، حقوق محیط زیست ، پیشگیری ، رویکرد تقنینی