اثر ایبوبروفن خوراکی در بسته شدن مجرای شریانی نوزادان نارس

زمینه و هدف : مجرای شریانی باز از مشکلات شایع نوزادان نارس بوده که در صورت عدم درمان در هفته اول تولد منجر به تغییرات همودینامیکی، تشدید علائم تنفسی و نارسائی قلبی می گردد. بستن مجرای شریانی با درمان های دارویی یا جراحی می باشد و داروهای مورد استفاده مهارکننده های پروستاگلاندین سنتتاز مانند ایندومتاسین و ایبوبروفن هستند که با دوزها و روش های مختلفی (خوراکی یا تزریقی) مصرف می گردند. این مطالعه به منظور تعیین اثر ایبوبروفن خوراکی با دو دوز متفاوت در بستن مجرای شریانی نوزادان نارس انجام شد. روش بررسی : در این کارآزمایی بالینی ۴۴ نوزاد نارس کمتر از ۳۵ هفته حاملگی که در بخش مراقبت های ویژه بیمارستان حضرت رسول اکرم تهران طی سال های ۸۶-۱۳۸۴ بستری شده بودند و با علائم بالینی و اکوکاردیوگرافی ، باز بودن مجرای شریانی در آنها قطعی شده بود؛ به صورت تصادفی به دو گروه درمانی تقسیم شدند. گروه درمانی اول با دوز کم شامل ۲۳ نوزاد داروی ایبوبروفن خوراکی را به میزان ۰.۲ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن در ۳نوبت دریافت نمودند و گروه درمانی دوم با دوز استاندارد شامل ۲۱ نوزاد داروی ایبوبروفن خوراکی را به مقدار ۱۰ میلی گرم بر کیلوگرم در نوبت اولیه و سپس دو نوبت ۵ میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن با فاصله هر ۲۴ ساعت دریافت نمودند. نوزادان از نظر بروز عوارض دارو (شامل آنوری/الیگوری، خونریزی گوارشی، تغییر در سطح کراتینین سرم، خونریزی داخل بطنی) و سیر بالینی تحت نظر قرار گرفتند. یافته ها : بسته شدن مجرا در ۱۷ نوزاد (۷۴%) از گروه درمانی اول (دوز کم) در مقایسه با ۱۶ نوزاد (۷۶%) از گروه درمانی دوم (دوز استاندارد) مشاهده شد. ۵ نوزاد (۲۲%) از گروه اول و ۳ نوزاد (۱۴%) از گروه دوم به درمان با بروفن پاسخ ندادند و درمان تکرار شد. کاهش حجم ادرار در اثر مصرف دارو در ۴درصد موارد مصرف با دوز کم و ۳۳% موارد دوز استاندارد دارو وجود داشت (P<۰.۰۵). تفاوتی از نظر سطح کراتینین سرم در دو گروه مشاهده نشد. دو گروه از نظر میزان بروز خونریزی گوارشی تفاوت معنی دار نشان ندادند و یک نوزاد در گروه درمانی اول (۴%) و ۳ نوزاد در گروه درمانی دوم (۱۴%) دچار خونریزی گوارشی شدند. همچنین دو گروه از نظر خونریزی داخل بطنی تفاوت معنی دار آماری نشان ندادند. نتیجه گیری : این مطالعه نشان داد که دوز کم در مقایسه با دوز استاندارد ایبوبروفن خوراکی علی رغم عوارض کلیوی کمتر؛ تفاوتی در میزان بسته شدن مجرای شریانی نوزادان نداشته است.

کلیدواژه ها:

Patent ductus arteriosus ، Ibuprofen ، Preterm infants ، مجرای شریانی باز ، ایبوبروفن ، نوزاد نارس