بازتاب عرفان عملی در دیوان غزلیات بیدل دهلوی
محل انتشار: مجله عرفانیات در ادب فارسی، دوره: 8، شماره: 29
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 69
فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ERFAN-8-29_006
تاریخ نمایه سازی: 26 مرداد 1402
چکیده مقاله:
تصوف و آموزههای عرفانی، جایگاه ویژهای در ادبیات فارسی به خود اختصاص داده است. دیوان غزلیات بیدل دهلوی، به عنوان نماینده سبک هندی، یکی از متون ادبی است که حاوی معانی عمیق و ژرف آموزههای عرفانی است. مقالهی حاضر، با روش توصیفی – تحلیلی و با تکیه بر دیوان غزلیات بیدل، به بررسی جایگاه عرفان عملی و مقامات و احوال در اشعار بیدل پرداخته است. مقامات و احوال در سیروسلوک عملی، بسیار حائز اهمیت است و در اکثر کتب عرفای مسلمان، به این موضوع پرداخته شده است. بیدل نیز در دیوان غزلیات خویش، به شکل گسترده و چشمگیری موضوع مقامات و احوال در سیروسلوک عملی را با آرایههای زیبای ادبی بیان میکند.
به طور کلی در تقسیم بندی که عرفا برای مقامات و احوال انجام دادهاند، میتوان هفت مقام توبه، ورع، زهد، فقر، صبر، توکل و رضا، و ده حال مراقبت، قرب، محبت، خوف، رجاء، شوق، انس، اطمینان، مشاهده و یقین را نام برد، که تمامی این مقامات و احوال در دیوان بیدل در ابیات زیادی آمده است. با توجه به اینکه فهم اشعار بیدل، مشکل است و تاکنون شرحی بر دیوان غزلیات او نوشته نشده است، ضروری است با دسته بندی اشعار او در زمینه مقامات و احوال، بازتاب این مقامات و احوال در دیوان او مورد بررسی قرار گرد.
کلیدواژه ها:
Sufism ، Stations ، States ، Bidel Dehlavi ، Collection of Lyric(Divan Ghazaliyat) ، عرفان عملی ، مقامات و احوال ، بیدل دهلوی ، دیوان غزلیات.
نویسندگان
سمیه خادمی
دانشگاه سمنان
حجت اله جوانی
دانشگاه الزهرا