ارزیابی مقدار فلزات سنگین ارسنیک، کادمیوم و سرب در سیب زمینی در اراضی جنوب شرقی اصفهان در سال ۱۳۹۵

مقدمه: هدف از انجام مطالعه حاضر، ارزیابی میانگین غلظت فلزات سنگین (سرب، کادمیوم و آرسنیک) در سیب زمینی مزارع جنوب شرقی اصفهان بود.روش ها: نمونه های خاک، سیب زمینی، کود و آب به روش هضم اسیدی با استفاده از کتاب روش های استاندارد به همراه نمونه استاندارد هضم گردید. سپس میزان فلزات سنگین سرب، کادمیوم و آرسنیک با استفاده از دستگاه جذب اتمی مجهز به کوره گرافیتی تعیین شد. جهت تعیین ارتباط غلظت های متفاوت فلزات سنگین، آزمون ANOVA در نرم افزار SPSS مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: میانگین غلظت فلزات سرب، آرسنیک و کادمیوم در آب آبیاری پایین تر از حد استاندارد مشخص گردید. میانگین غلظت آرسنیک، سرب و کادمیوم در نمونه های خاک به ترتیب ۶۰۷۲/۲، ۷۴۱۷/۱ و ۵۶۹۳/۰ میلی گرم بر کیلوگرم به دست آمد که کمتر از حد استاندارد بود. میانگین غلظت فلزات سنگین در کود مصرفی نیز پایین تر از حد استاندارد بود. بالاترین میانگین غلظت فلز سنگین در سیب زمینی، به فلز سرب با میزان ۸۰۷۴/۴ میلی گرم بر کیلوگرم اختصاص داشت که بالاتر از حد استاندارد می باشد و غلظت فلزات کادمیوم و آرسنیک به ترتیب ۶۹۲۳/۲ و ۷۸۶۹/۱ میلی گرم بر کیلوگرم گزارش شد که کادمیوم بالاتر از حد استاندارد است. فاکتور انتقال (Transfer factor) از الگوی آرسنیک < سرب < کادمیوم پیروی نمود و مقادیر آن به ترتیب ۷۲۹۱/۴ (کادمیوم)، ۷۶۰۱/۲ (سرب) و ۶۸۵۳/۰ (آرسنیک) به دست آمد.نتیجه گیری: غلظت کادمیوم و سرب در سیب زمینی بالاتر از حد استاندارد می باشد که می توان آن را به تحرک بالای این دو فلز در خاک و انتقال آن به گیاه نسبت داد. در نتیجه، مصرف سیب زمینی تولیدی در منطقه مورد بررسی ممکن است در آینده خطر سلامتی را در جمعیت محلی مصرف کننده افزایش دهد.

کلیدواژه ها:

فلزات سنگین ، سرب ، کادمیوم ، ارسنیک ، سیب زمینی