بررسی آت اکولوژی گونه (M.B.)DC. Caragana grandiflora (مطالعه موردی: شهرستان پلدشت استان آذربایجان غربی)

حفظ، احیاء، توسعه و مدیریت منابع طبیعی تجدیدشونده بخصوص پوشش گیاهی مستلزم شناخت دقیق و جامع آنها می باشد. مطالعات آت­اکولوژی مدیریت پایه­ای را برای مدیریت اکوسیستم­ها بوجود می­آورد. در مطالعه حاضر اکولوژی گونه Caragana grandiflora از خانواده بقولات در استان آذربایجان­غربی و در منطقه پلدشت مورد تحقیق قرار گرفت. به­منظور مطالعه آت­اکولوژی این گونه گیاهی چندساله، ابتدا رویشگاه آن در منطقه به­کمک بازدیدهای صحرایی و گزارشهای موجود مشخص شد، سپس ویژگیهای اقلیمی و خاک رویشگاه، سیستم ریشه، فنولوژی، نحوه زادآوری و ترکیبات غذایی گیاه مورد بررسی قرارگرفت. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که رویشگاه این گونه بسیار محدود بوده و به­صورت لکه­ای و پراکنده در شمال­غربی منطقه مورد مطالعه واقع شده است. متوسط میزان بارندگی سالیانه در این رویشگاه ۶/۳۱۲ میلی­متر و دمای متوسط سالیانه ۸/۱۲ درجه سانتی­گراد می­باشد. این گونه روی خاکهای آهکی با بافت شنی و با میزان اسیدیته برابر با ۵/۷ تا ۶۷/۷ و هدایت­الکتریکی ۰۵/۱ تا ۲۲/۱ دسی­زیمنس بر متر دیده می­شود. این گونه دارای ریشه راست، منشعب و ریزومی می­باشد که تا عمق حدود ۲/۱ متر در خاک نفوذ می­کند و پس از برخورد با لایه سخت و غیرقابل نفوذ به طور افقی به طول ۲۰/۳ متر گسترش می­یابد. بررسی نحوه حضور گونه مورد نظر نشان داد که پوشش تاجی این گیاه ۶۳/۱۸ تا ۱۲/۳۱ درصد است. در منطقه مورد مطالعه پدیده­های فنولوژیکی در این گونه از اوایل اسفندماه با ظاهر شدن جوانه­های رویشی آغاز می­شود و تا پایان فروردین­ماه ادامه دارد. دوره گلدهی آن از اواسط اردیبهشت­ماه تا اواخر خردادماه است. از اواخر خردادماه درختچه پوشیده از میوه­های نیام می­شود و در تیرماه بذر بطور کامل می­رسد. داده­های آزمایشگاهی پس از وارد کردن در نرم­افزارSPSS  نخست از نظر نرمال­بودن مورد بررسی قرار گرفتند. سپس با تجزیه واریانس و آزمون دانکن میانگین داده­ها با یکدیگر مقایسه شد. اندام هوایی این گیاه در مرحله رویشی دارای ۹۴/۲۱ درصد و در مرحله گلدهی ۳۷/۲۹ درصد و در مرحله بذردهی ۲۵/۱۴ درصد پروتئین خام دارد. بنابراین پیشنهاد می­شود از این گیاه برای اصلاح و احیاء مراتع مخروبه که دارای شرایط اکولوژیک شبیه به آنچه در رویشگاه­های آن، در استان آذربایجان­غربی وجود دارد بکار برده شود

کلیدواژه ها:

آت اکولوژی ، فنولوژی ، پلدشت ، Caragana grandiflora