شناسایی و اولویت بندی مولفه های اصلی توسعه سرمایه انسانی عمومی اعضای هیات علمی (رویکرد آمیخته)

هدف: هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی مولفه های توسعه سرمایه انسانی عمومی اعضای هیات علمی دانشگاه ها است. مواد و روش ها: روش پژوهش حاضر ترکیبی و با طرح (کیفی – کمی) انجام شد. جامعه آماری شامل اعضای هیات علمی دانشگاه ها و پژوهشکده های شهر تهران و دارای سوابق علمی و تجربی مرتبط با پژوهش بودند که از بین آنها به روش نمونه گیری هدفمند ملاک محور تعداد ۱۳ نفر انتخاب و با آنها مصاحبه شد. داده های حاصل از مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان به روش تحلیل محتوای استقرائی و کدگذاری سه مرحله ای تحلیل شدند. از کدگذاری باز جهت اشباع رسیدن مفاهیم و ایجاد مقوله ها، کدگذاری محوری برای برخاستن مقوله ها و فرآیند ربط دهی آنها به زیر مقوله هایشان برای انتخاب پدیده محوری و از کدگذاری انتخابی برای ایجاد آرایش نظری مقوله های اصلی استفاده شد. برای بررسی روایی از روش پایش اعضاء، مناسب بودن مبنای داوری تفسیرها و رویکرد بازبینی توسط همکار و برای بررسی قابلیت پایایی یا انتقال-پذیری نیز از روش پایایی بازآزمون و توافق بین دو کدگذار و آزمون کاپای کوهن استفاده گردید. در بخش کمی نیز، به منظور تعیین میزان اهمیت و اولویت ابعاد و مولفه های به دست آمده، از روش آنتروپی شانون استفاده شد. بحث و نتیجه گیری: نتایج بخش کیفی پژوهش نشان دهنده شناسایی ۱۰۶ شاخص کلیدی، و ۱۷ بعد محوری است که در قالب ۵ مولفه اصلی توسعه سرمایه انسانی عمومی اعضای هیات علمی شامل؛ بهبودی در میزان و تناسب شایستگی های شناختی، بهبودی در میزان و تناسب شایستگی های فراشناختی، بهبودی در میزان و تناسب شایستگی های زیستی – عاطفی، بهبودی در میزان و تناسب شایستگی های ارتباطی – اجتماعی و بهبودی در میزان و تناسب شایستگی های فرهنگی و تربیت معنوی، مقوله بندی و ارائه شدند. بر اساس نتایج آزمون آنتروپی شانون به ترتیب، مولفه های اصلی بهبودی در میزان و تناسب شایستگی های شناختی، بهبودی در میزان و تناسب شایستگی های ارتباطی – اجتماعی، بهبودی در میزان و تناسب شایستگی های فراشناختی، بهبودی در میزان و تناسب شایستگی های زیستی – عاطفی، و بهبودی در میزان و تناسب شایستگی های فرهنگی و تربیت معنوی از اولویت اول تا پنجم در توسعه سرمایه انسانی عمومی اعضای هیات علمی برخوردار بودند. همچنین، مولفه توسعه سرمایه انسانی شناختی بیشترین و مولفه توسعه سرمایه انسانی فرهنگی و تربیت معنوی کمترین اولویت را داشتند. چارچوب نظری توسعه سرمایه انسانی عمومی اعضای هیات علمی در پژوهش حاضر، ابزار علمی مناسبی برای برنامه ریزی توسعه سرمایه انسانی اعضای هیات علمی فراهم می سازد. در پایان مبتنی بر دستاوردهای پژوهش، پیشنهادهای مقتضی ارائه شد.

کلیدواژه ها:

توسعه سرمایه انسانی ، شایستگی های عمومی ، اعضای هیات علمی ، دانشگاه