بررسی سیستماتیک فاکتور اشتیاق تحصیلی و راهکار مقابله با درماندگی آموخته شده

سلیمگن مفهوم درماندگی را به عنوان حالت ویژهای که اغلب در نتیجه اعتقاد فرد مبنی بر اینکه رویدادها در کنترل او نیستند در او ایجاد میشود، تعریف کرد. به سخن دیگر، بعد از یک رشته تجربه که در آن پاسخ های فرد در نتیجه رفتار او تغییر نمیکند، می آموزد که رفتار و نتیجه رفتار او از یکدیگر مستقل هستند.سلیگمن و همکارانش در آزمایش های خودشان یک گروه از سگ ها را در قفسی گذاشتند که نمیتوانستند از آن فرار کنند و از طریق دستگاه برقی به آنها مربوط به درماندگی آموخته شده سگ هایی که در معرض ضربه برقی (شوک الکترونیکی) غیرقابل اجتناب قرار گرفته بودند، آموختند که هیچ یک از پاسخ های آنها، از جمله دم تکان دادن، پارس کردن، راه رفتن، پریدن و جز این ها سبب قطع شوک نمیشود. بعد وقتی که این سگها در موقعیتی قرار داده شدند که در آن انداختن یک مانع باعث قطع شوک میشد، سگها ابتدا کمی به این طرف و آن طرف راه رفتند و بعد دراز کشیدند و به طور منفعل، خود را تسلیم شوک کردند. به بیان دیگر حیوانات پس از تجربه صدمه کنترل ناپذیر، انگیزه پاسخ دادن را از دست دادند و جای آن را افسردگی و اضطراب گرفت. در آزمایش سلیگمن در مقایسه با یک سگ بی تجربه درماندگی را تجربه نکرده سگی که پس از آموزش شوک برقی غیرقابل گریز را تجربه کرده است به زودی از دویدن و زوزه کشیدن باز می ایستد و تا زمان قطع شوک بی حرکت میماند. این سگ از مانع عبور نمیکند تا از شوک بگریزد، بلکه چنین به نظر میرسد که تسلیم شده و پذیرای شوک است، با سعی و آموزش این سگها گاهی از روی مانع میپرند و از شوک می گریزند یا از آن اجتناب میکنند، اما باز تسلیم شوک می شوند. بنابراین اصطلاحی ابداع شد با عنوان درماندگی آموخته شده، به این صورت که در برخی از موقعیت های درد آور و دشوار که فرد احساس میکند هیچ راه خلاصی از آن نیست، بایگانی در خاطرات وی درست میشود که هیچ راه خلاصی نیست و این را به تمام موقعیت های زندگی تعمیم میدهد. در شرایط درماندگی آموخته شده فرد هیچ تلاشی از خود نشان نمی دهد چرا که تلاش های قبلی او ناکام بوده است. سلیمگن این توجیه را به افراد افسرده نیز نسبت داد. طبق توجیه سلیمگن بی تفاوتی و نافعالی که افراد افسرده نشان می دهند، نشانه های رفتاری درماندگی آموخته شده هستند. افراد این نشانه ها را در واکنش به تجربیات قبلی نشان میدهند که در آنها، دیگران باعث شدند احساس کنند قدرت کنترل کردن شوک میدادند. در آزمایش های اولیه سرنوشت خودشان را ندارند. البته مطالعات بعدی نشان داد نزدیک به یک سوم آزمودنی های حیوان و انسان تسلیم پدیده" درماندگی آموخته شده" نمیشوند و به تلاش خودشان تا رسیدن به موقعیت ادامه میدهند.

کلیدواژه ها:

کلمات کلیدی: فاکتور اشتیاق تحصیلی ، درماندگی آموخته شده