»روابط ایران و عمان از روی کار آمدن سلطان قابوس تا دهه اول انقلاب اسلامی درایران«

عمان کشوری در دریای عرب و همسایه جنوبی ایران است که از طریق تنگه هرمز به ایران متصل می شود که به دلیل حیاتی بودن این تنگه برای ایران عامل پیوند روابط این دو کشور شد. نوع حکومت عمان سلطنت مطلقه است و تا قبل از سال۱۳۴۹ش.این سرزمین حکومت پایداری نداشت اما با جلوس سلطان قابوس بر سلطنت و در طول ۳۹سال حکومت وی پیشرفت چشمگیری در این کشور صورت گرفته است . درسال ۱۳۴۹ سلطان قابوس باتوجه به شرایط داخلی عمان طی تلگرافی از شاه ایران درخواست کمک کرد که ایران پاسخ مثبت داد و این اولین نشانه بهبود روابط بعد از انحطاط روابط از دوران قاجار بود. در سال بعد سلطانقابوس دعوت محمدرضا شاه برای شرکت در جشن ۲۵۰۰ ساله را پذیرفت . درخرداد ماه ۱۳۵۱ در دیدار وزیر امورخارجه ایرانو مستشار عمان اولین بار موضوع چریک های عمان بازگو شد که با همسویی سیاست های خارجی ایران متناسب بود و ازحکومت عمان حمایت کرد. سال۱۳۵۳ خونین ترین ضربه به سربازان ایرانی در عمان وارد شد. حضور نیروهای ایرانی در عمانپس از خروج انگلیس از منطقه خلیج فارس باعث تحریک سایر دولت های عربی منطقه شد و خواستار خروج ایرانی ها بودندعمان درظاهر این را پدیرفت ولی درواقع نیروهای ایرانی با نیروهای تازه نفس مبادله شدند. بطورکلی روابط خارجی ایران باعمان تحت تاثیر دوعامل نقش امنیتی در خلیج فارس و لشکر کشی مستقیم نظامی به ظفار بود. البته علاوه بر روابط خارجی در ابعاد فرهنگی ، اقتصادی و تجاری هم صورت گرفته است . عمان اظهار داشته است ایران همیشه همسایه ما باقی می ماند وماهیت حکومت ایران در روابط خارجی مانقش چندانی ندارد. پس از پسروزی انقلاب ۱۳۵۷ اسلامی در ایران بازرگان، نخست وزیر ایران، نیروهای ایرانی را از عمان فراخواند اما با شروع جنگ ایران و عراق نقش ویژه تنگه هرمز برای ایران روشن شد وبه دنبال از سرگیری روابط با عمان بود. روابط با عمان تا قطع نامه ۵۹۸ بنا به دلالیلی همچون حضور نیروهای آمریکایی و تاسیس پایگاه در عمان وتعاملات با عراق در جنگ هشت ساله متزلزل بود ولی با پیروزی های ایران درجنگ خصوصا بعد از فتح خرمشهردر سال۶۴ مواضع عمان در تردید قرار گرفت و در شورای همکاری خلیج فارس بر سر مسئله جنگ ایران و عراق تنها عضو بی طرف بود و پس از قطعنامه میانجیگری بهبود روابط ایران و عراق را در پیش گرفت . در نیمه دوم دهه ۱۳۶۰ش. روابط ایران وعمان شکلی تازه به خود گرفت و دیپلمات های هر دو طرف بارها باهم دیدار و همکاری داشته اند. هدف مقاله همانطور کهمشاهده می شود روابط ایران و عمان پس از سلطنت سلطان قابوس در عمان است و روش ارائه مقاله جمع آوری اطلاعات وکتابخانه ای است.

کلیدواژه ها:

عمان وایران ، روابط خارجی ، جنبش ظفار ، آمریکا ، تنگه هرمز