روایی محتوا و پایایی پرسشنامه مدل اعتقاد بهداشتی در بیماران مبتلا به دیابت نوع

مقدمه: جمع­آوری داده­ها به عنوان یکی از مهم­ترین گام­های یک مطالعه، نیازمند دسترسی به ابزاری روا و پایا است، مدل اعتقاد بهداشتی دهه­هاست که به منظور ارتقاء رفتارهای پیشگیرانه در حوزه­های مختلف به کار می­رود. لذا مطالعه حاضر با هدف طراحی ابزاری معتبر و پایا به منظور بررسی رفتارهای پیشگیرانه در افراد مبتلا به دیابت نوع دو بر اساس سازه­های مدل اعتقاد بهداشتی است. مواد و روش­ها: در یک مطالعه روش­شناختی از سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۷ به طول انجامید. گویه­های ابزار از دو منبع ۱) مرور متون و مقالات مرتبط و ۲) بررسی پرسشنامه­های موجود استخراج گردید. روان­سنجی ابزار بر اساس نظریه آزمون کلاسیک انجام شد. بر این اساس به منظور کسب اطمینان از روایی ابزار از روایی صوری و روایی محتوا و برای پایایی ابزار از ضریب آلفای کرونباخ جهت تعیین همسانی درونی استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از نرم افزار SPSS  نسخه ۲۴ استفاده شد. یافته­ها: در مرحله روایی محتوا، میانگین CVR و CVI به ترتیب، برابر با ۹۱/۰ و ۹۸/۰ بود. میزان آلفای کرونباخ برای سازه­های، حساسیت درک شده ۵۶/۰، شدت درک شده ۸۳/۰، موانع درک شده ۷۱/۰، منافع درک شده ۸۶/۰، خودکارآمدی ۸۲/۰و راهنمای عمل ۷۹/۰ به دست آمد. همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه ۸۲/۰ سنجیده شد. نتیجه­گیری: یافته­های این مطالعه نشان می­دهد، که پرسشنامه بررسی رفتارهای پیشگیرانه در افراد مبتلا به دیابت نوع دو بر اساس سازه­های مدل اعتقاد بهداشتی از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و می­تواند برای سنجش  رفتارهای پیشگیرانه در افراد مبتلا به دیابت نوع دو مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Psychometrics ، health belief model ، type ۲ diabetes ، روان سنجی ، مدل اعتقاد بهداشتی ، دیابت نوع دو