شناسایی عوامل مرتبط با مرگ و میر بیماران بستری کووید-۱۹ با استفاده از مدل خطی تعمیم یافته با مقیاس لجستیک رتبه ای در شمال ایران

سابقه و هدف: کنترل شدت بیماری و مرگ ناشی از بیماری کووید-۱۹ همچنان یک چالش بزرگ به شمار میرود. در این پژوهش عوامل مرتبط با مرگ و میر بیماران بستری کووید-۱۹ با رویکرد آماری مدل خطی تعمیم یافته شناسایی شدند. مواد و روش ها: در این مطالعه مقطعی با مراجعه به سامانه ملی ثبت بیماران کووید-۱۹ با معیار تشخیصی تست مثبت RT-PCR، دادههای دموگرافیک و بالینی مجموع ۶۷۵۹ بیمار کووید-۱۹ که در بیمارستانهای آموزشی استان مازندران در مرداد ۱۳۹۹ بستری شده بودند، گردآوری شد. سپس داده ها با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS نسخه ۲۷ و R نسخه ۰/۴ و آزمون مدل خطی تعمیم یافته چندمتغیره با مقیاس لجستیک رتبهای تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: از مجموع بیماران، ۵۸۸۸ نفر (۸۷/۱۱ درصد) بهبودی کامل و ۴۰۰ نفر (۵/۹۲ درصد) بهبودی نسبی یافتند. میزان بروز مرگ و میر ۶/۹۷ درصدبود. شانس مرگ در بیماران با بهبودی نسبی (۴۹/۵۵ درصد) نسبت به وضعیت بهبودی کامل (۲۱/۶۱ درصد) تقریبا ۲/۳برابر بود. عوامل سن بالای ۶۰ سال (۱/۶۰:OR)، نیاز به بستری در ICU (۵/۰۹:OR)، انتوباسیون (۴/۱۰:OR)، ۹۳ درصد ≥ SpO۲ (۲/۴۱ :OR)، سرطان (۱/۷۴ :OR)، دیابت (۱/۲۹ :OR)، بیماری قلبی (۱/۴۱ :OR) و بیماری مزمن کلیوی (۲/۱۷ :OR) به عنوان پیشبینی کننده مرگ و میر ناشی از کووید-۱۹ تعیین شدند. استنتاج: پیشنهاد میشود با توجه به عوامل خطر اشاره شده، مراقبتهای درمانی اختصاصی و به موقع برای پیشگیری از مرگ و میر در بیماران بستری کووید-۱۹ معرفی و ارائه شوند.

کلیدواژه ها:

COVID-۱۹ ، mortality ، risk factor ، odds ratio ، generalized linear model ، ordinal logistic ، کووید-۱۹ ، مرگ و میر ، عامل خطر ، نسبت شانس ، مدل خطی تعمیم یافته ، لجستیک رتبه ای