تبیین فلسفی توانایی های شناختی کاربر در رفتارهای اطلاعاتی بازیابی تعاملی اطلاعات بر اساس تجرد مثالی انسان

هدف: پژوهش حاضر با هدف، تبیین فلسفی توانایی های شناختی کاربر در رفتارهای اطلاعاتی بازیابی تعاملی اطلاعات بر اساس تجرد مثالی انسان است. روش: پژوهش از نوع هدف بنیادی- نظری به روش تحلیل محتوا کیفی قیاسی، و تفسیر و نتیجه گیری آن استتناجی است. ابزار گردآوری داده ها از طریق گردآوری و مطالعه اسناد کتابخانه و منابع دیگر، در پایگاه های اطلاعاتی در تحلیل محتوای شارحان ملاصدرا انجام شده است. روایی و پایایی پژوهش حاضر بر مبنای قابلیت اعتبار و اطمینان پژوهش های گذشته است. تجزیه و تحلیل اطلاعات و دانش گردآوری شده از محتوای اسناد، به صورت تبیینی- تفسیر استنتاجی انجام شده است. یافته ها: وجه مشترک سه الگوی رفتار اطلاعات در بازیابی تعاملی اطلاعات اعم از بلکین؛ اینگورسن، و ساراسویک در توانایی های شناختی کاربر است که بر اساس مبانی فلسفه صدرایی در تجرد مثالی انسان می تواند رویدادی بلکین، وضعیت دانش کاربران قاعده مند شده؛ در الگوی شناختی اینگورسن، چگونگی جستجوی کاربران و چگونگی تاثیر پذیری ساختارهای شناختی آنان در جذب اطلاعات تفاوت ایجاد نموده ؛ و نیز، در الگوی چند سطحی ساراسویک، سطوح( شناختی، انگیزشی و موقعیتی) دچار تغییر شده و موجب تعامل بیشتر می گردد و در گفت و گوی کاربر و دریافت پاسخ از نظام اطلاعاتی موجب به تصویر کشیدن میانکش ها در میان سطوح و لایه های مختلف جنبه های حیاتی می گردد. نتیجه: با تبیین توانایی های شناختی کاربر در بازیابی تعاملی اطلاعات بر اساس تجرد مثالی انسان(ملاصدرا)، کنش متقابل سه جانبه رفتار، محیط، و افراد فهمیده و درک می شود و منجر به هدایت کنش ها از جمله نقطه شروع جست و جو می گردد و موجب تفسیر و تدوین مفهوم سازی روشن رفتارهای اطلاعاتی اعم از رفتار اطلاعاتی، رفتار اطلاع جویی، رفتار اطلاع یابی و رفتار استفاده از اطلاعات شده و در جریان تعامل رفتارهای اطلاعاتی و نیز سطوح متفاوت از دقت و توجه در مراحل جست و جو و هم چنین، تنوع و گوناگونی رفتارهای اطلاعاتی، امری قابل پیش بینی و مداوم خواهد بود. و در نهایت با تدوین راهبردهای اثربخش برای پیشبرد اطلاعات در رفتارهای اطلاعاتی منجر به پیاده سازی، و توسعه الگوهای بازیابی تعاملی اطلاعات می گردد.

کلیدواژه ها:

رفتارهای اطلاعاتی ، بازیابی تعاملی اطلاعات ، توانایی های شناختی ، تجرد مثالی انسان