بررسی تاثیر اعمال حرارت بر کنترل سرعت آزادسازی تئوفیلین از ماتریس های حاوی پلیمرهای اودراجیت RS و M۴K HPMC با استفاده از روش مایع به جامد

سابقه و هدف: پتانسیل سیستم های مایع به جامد (Liquisolid) جهت افزایش ویژگی های انحلال داروهای نامحلول در آب، در سال های اخیر بررسی شده و به اثبات رسیده است. به تازگی استفاده از این سیستم در کنترل سرعت آزادسازی نیز مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به تاثیر اعمال حرارت بر ساختار پلیمرها، در این مطالعه تاثیر اعمال حرارت بر روند رهش تئوفیلین از قرص های مایع به جامد حاوی پلیمرهای اودراجیت و HPMC (Hydroxypropyl methylcellulose) مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش ها: در پژوهش حاضر از پلیمرهای اودراجیت و HPMC (به عنوان حامل) و سیلیکا (به عنوان عامل پوشاننده) با نسبت ۲:۱ استفاده گردید. بدین منظور پودر دارو با پلی اتیلن گلیکول ۲۰۰ (Polyethylene glycol یا PEG) (به عنوان حلال) مخلوط و سپس در حین به هم زدن پلیمر و سیلیکا به آن افزوده شد و به مدت ۱۰ دقیقه اختلاط انجام گردید. پس از تهیه قرص، از اعمال حرارت در سه دمای ۵۰، ۶۰ و ۷۰ درجه سانتی گراد در زمان های مختلف استفاده شد و روند انحلال دارو مورد بررسی قرار گرفت. جهت بررسی تداخل بین تئوفیلین و سایر اجزای فرمولاسیون، روش های طیف مادون قرمز FTIR (Fourier transform infrared) و DSC (Differential scanning calorimetry) مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: در فرمولاسیون های مایع به جامد تهیه شده با پلیمر اودراجیت، اعمال حرارت به شکل معنی داری سبب کاهش سرعت آزادسازی دارو گردید که با میزان دمای مربوطه و مدت زمان اعمال حرارت رابطه مستقیم داشت. این امر در مورد قرص های حاوی پلیمر HPMC مشاهده نشد. بررسی طیف های FTIR و DSC مربوطه حاکی از عدم تداخل دارو و پلیمر بود؛ به عبارت دیگر کنترل سرعت آزادسازی ناشی از روش تهیه قرص ها با استفاده از سیستم های مایع به جامد تایید گردید. استنتاج: تهیه روش مایع به جامد می تواند به عنوان روشی برای فرمولاسیون فراورده های با رهش کنترل شده به کار رود، همچنین اعمال حرارت با تغییر ساختار پلیمر، بر این روند آزادسازی موثر می باشد.

کلیدواژه ها:

Thermal treating ، liquisolid ، Eudragit RS ، dissolution ، differential scanning calorimeter (DSC) ، Fourier transform infrared (FTIR) ، اعمال حرارت ، مایع به جامد ، اودراجیت RS ، انحلال ، DSC ، FTIR