پایش و پیش بینی خشکسالی شهر کاشمر با استفاده از شاخص SPI و زنجیره مارکوف

تحلیل رویداد خشکسالی در مدیریت منابع طبیعی و برنامه ریزی منابع آب اهمیت بسیاری دارد. یک راهبرد برایمدیریت خشکسالی، پیشبینی شرایط آن با استفاده از ابزار احتمالی است. در این پژوهش با استفاده از شاخصخشکسالی SPI در مقیاس های ۱ ، ۳ ، ۶ ، ۹ ، ۱۲ ، ۱۸ ، ۲۴ و ۴۸ ماهه وضعیت خشکسالی شهرستان کاشمر موردبررسیقرار گرفت و سپس با استفاده از زنجیره مارکوف به پیشبینی خشکسالی پرداخته شد. بدین منظور داده های بارندگیماهانه ایستگاه سینوپتیک کاشمر در بازه زمانی ۳۰ ساله (۲۰۱۷ - ۱۹۸۷) مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این بررسی نشانداد شدیدترین خشکسالی شهرستان کاشمر در سالهای ۲۰۰۰ و ۲۰۰۹ ، با ضریب SPI کمتر از ۳- بوده، در حالیکه بیشترین ترسالی آن در سال ۱۹۹۳ ، با ضریب SPI ؛ ۲.۸ رخداده است. در ادامه از مدل زنجیره مارکوف برای محاسبهاحتمالات تعادل دوره های خشک، مرطوب و نرمال در مقیاس های مختلف زمانی استفاده شد. بررسی ها نشان داد کهبه طور میانگین احتمال تعادل دوره خشک، نرمال و مرطوب به ترتیب ۱۳ ، ۷۰ و ۱۷ درصد میباشد، که بدین معنی استکه در بیشترین احتمال، منطقه از نظر اقلیمی در شرایط نرمال قرار خواهد داشت.

کلیدواژه ها:

خشکسالی ، شاخص بارش استانداردشده ، زنجیره مارکوف ، اقلیم ، خراسان رضوی