تبیین ابعاد موثر بر طراحی مسکن بر پایه مبانی نظری پایدار

شکل گیری ساختار فضایی مسکن در کنار عناصر کالبدی سازه ای و غیر سازه ای و ضوابط و مقررات، به ابعاد موثر بر طراحی بستگی دارد. پیدایش مفهوم توسعه پایدار و کاربرد آن در مسکن زمینه ورود این مبحث را به حوزه طراحی مسکونی فراهم نموده است. عدم درک جایگاه ابعاد طراحی در فرآیند طراحی موجب افت کیفی فضاها گردیده همچنین عملکردهای مورد انتظار از فضاها حاصل نمی گردد. از این رو هدف پژوهش حاضر تبیین ابعاد موثر بر طراحی بر اساس مطالعات گذشته و مفاهیم نظری توسعه پایدار می باشد. روش تحقیق توصیفی بوده و داده ها در آن به صورت کیفی گردآوری شده اند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که برآیند ابعاد مترتب بر مسکن به ترتیب محیطی/ اقلیمی، فرهنگی/ اجتماعی و اقتصادی/ فن آوری با ابعاد طراحی پایدار اشتراکات زیادی داشته و خروجی آن ها در راستای ابعاد توسعه پایدار قرار می گیرند. ابعاد بیان شده در قالب ۳ دسته کلی در کیفیت بخشی به فضاهای زیستی از اهمیت زیادی برخوردار هستند. نتایج نشان می دهد که در بعد محیطی همسازی با کالبد و فضاهایی پیرامونی و در بعد اقلیمی استفاده از مصالح پایدار و توجه به نورگیری و جریان هوا واجد اهمیت هستند. در ابعاد فرهنگی و اجتماعی نیز توجه به نیازهای معنایی کاربر فضا مانند شیوه زندگی، تقویت حس زیبایی شناسانه و تفکیک فضاهای خصوصی و عمومی، عدم اختلاط فضاهای سرویس دهنده با فضاهای زندگی و توجه به حفظ قلمروهای فضایی افراد مهم می باشند. فن آوری های کاربردی، هوشمند سازی برای کاهش مصرف انرژی و طراحی کاربردی فضاهای واحدها نیز از مولفه های با اهمیت ابعاد اقتصادی و فن آوری می باشند.

کلیدواژه ها:

طراحی مسکن ، ابعاد طراحی ، توسعه پایدار ، طراحی پایدار