آگاهی و استفاده پزشکان بیمارستان های آموزشی از منابع اطلاعاتی الکترونیکی

مقدمه: با عنایت به اینکه پزشکان برای انجام پژوهش و فعالیت­های وابسته به حوزه پزشکی نیاز به اطلاعات روزآمد دارند، بنابراین وجود کتابخانه هایی که منابع مختلف را درقالب­های گوناگون دارا باشند، یک امر ضروری است. از سوی دیگر شناخت جامعه پزشکی از اینگونه منابع برای رسیدن به هدف اصلی­شان، امری انکارناپذیر می­باشد، زیرا نتیجه غایی دسترسی سریع و آسان به اطلاعات، تضمین سلامت افراد جامعه می­باشد. هدف این پژوهش تعیین آگاهی و استفاده پزشکان از منابع اطلاعاتی الکترونیکی بود. روش بررسی: روش پژوهش، توصیفی- پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق­ساخته بوده است. جامعه آماری شامل کل پزشکان متخصص و فوق تخصص بیمارستان­های آموزشی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به تعداد ۳۵۰ نفر بوده که حجم نمونه آنها براساس فرمول کرجسی و مورگان ۱۸۰ نفر برگزیده شد و روش نمونه­گیری خوشه­ای تصادفی می­باشد. روایی ابزار توسط متخصصان کتابداری و پایایی آن با مقدار آلفای کرونباخ ۹۵ درصد در زمان تحقیق تایید گردید. نوع آمار توصیفی و نرم­افزار مورد استفاده  SPSSویرایش ۱۳ بوده است. یافته ها: در بررسی میزان نیاز پزشکان به اطلاعات در موارد مختلف؛ انجام تحقیق در زمینه فعالیت آنها با ۹/۹۱ درصد بیشترین نیاز و انجام امور روزمره با ۶/۶۰ درصد به عنوان کمترین نیاز اعلام شد. پزشکان برای رفع نیازهای اطلاعاتی خود استفاده از منابع اطلاعاتی و منابع الکترونیکی را با ۴/۶۵ درصد بیشترین محل رجوع و استفاده از کمک و راهنمایی متخصصین خارجی را با ۵/۱۵ درصد به عنوان کمترین مورد نام بردند. در خصوص آگاهی پزشکان از انواع پایگاه­های اطلاعاتی الکترونیکی بیشترین آگاهی مربوط به Medline با ۵/۸۶ درصد و برای Blackwell با ۳/۱۶ درصد کمترین درصد، و در رابطه با تعیین میزان آگاهی پزشکان از منابع اطلاعاتی الکترونیکی، بیشترین آگاهی مربوط به E-journal با میزان ۳/۴۳ درصد و کمترین آگاهی مربوط به منابع اطلاعاتی Offline با ۸/۱۳ درصد بود. همچنین در تعیین میزان استفاده پزشکان از انواع منابع اطلاعاتی الکترونیکی، E-journal با ۳۶ درصد بیشترین و بانک­های اطلاعاتی Offline با ۲/۱۲ درصد کمترین استفاده را به خود اختصاص داده­اند. مهمترین عامل در بین عوامل موثر بر استفاده پزشکان از منابع اطلاعاتی الکترونیکی، ۵/۶۱ درصد یعنی بیش از نیمی از موارد مربوط به مشغله کاری و کمبود وقت می­باشد و کمترین عامل یعنی تنها در یک مورد مفید نبودن محتوای منابع بوده است. نتیجه­گیری: یافته­ها نشان داد نیاز به اطلاعات در پزشکان به ترتیب فراوانی عبارتند از: انجام پژوهش، تهیه مقالات، کسب اطلاعات جدید و روزآمد، مدیریت درمان بیماران، تدریس و نهایتا انجام امور روزمره. با توجه به اهمیت منابع اطلاعاتی الکترونیکی برای جامعه مورد بررسی و با توجه به اینکه آگاهی جامع و کاملی از اینگونه منابع وجود ندارد و نتیجتا استفاده کمتر آن را دربرخواهد داشت، لازم است برنامه ریزی صحیحی از سوی متولیان امر به منظور معرفی امکانات و قابلیت های کامل منابع مذکور و شیوه های بازیابی اطلاعات از درگاه های مربوطه به جامعه اطلاعاتی دانشگاه و بالاخص جامعه مورد بررسی این پژوهش صورت گیرد. واژه های کلیدی: منابع اطلاعاتی؛ پزشکان؛ بیمارستان های آمورشی؛ منابع اطلاعاتی الکترونیکی.

کلیدواژه ها:

منابع الکترونیک ، پزشکان ، بیمارستان آمورشی ، مجلات الکترونیکی ، کتاب­های الکترونیکی