کارایی روش های مختلف انتخاب متغیر کمکی در نقشه برداری رقومی کلاس خاک با استفاده از الگوریتم های داده کاوی

تهیه نقشه­ های خاک با صحت مناسب یک ابزار توانمند برای دست یافتن به استفاده پایدار از اراضی در عرصه­های کشاورزی و منابع طبیعی محسوب می­شود. پژوهش حاضر در بخشی از اراضی ورگر شهرستان آبدانان در استان ایلام به­ منظور نقشه­ برداری رقومی کلاس های خاک با استفاده از مدل­های جنگل تصادفی و منطق فازی اجرا گردید. در اراضی مورد مطالعه موقعیت ۴۴ خاکرخ تعیین، حفر، تشریح و نمونه ­برداری از کلیه افق­های ژنتیکی صورت پذیرفت. پس از انجام آزمایش های فیزیکوشیمیایی لازم رده بندی خاک­ها انجام شد. از مدل رقومی ارتفاع ماهواره آلوس پالسار و نرم افزار ساگا جی آی اس برای تهیه متغیرهای کمکی ژئومورفومتری استفاده گردید. سه رویکرد انتخاب متغیر شامل الگوریتم باروتا، شاخص تورم واریانس و میانگین کاهش صحت به ­همراه دو مدل داده کاوی جنگل تصادفی و منطق فازی برای مدل سازی روابط خاک-زمین­نما به کار گرفته شد. نتایج نشان داد که رویکرد انتخاب متغیر میانگین کاهش صحت به عنوان مناسب ترین روش، از تعداد ۳۵ متغیر کمکی ژئومورفومتری منجر به انتخاب شش متغیر گردید. همچنین رویکرد مدل سازی جنگل تصادفی-میانگین کاهش صحت، در سطح زیرگروه با صحت عمومی و شاخص کاپای ۸۴ و ۵۷ درصد دارای بالاترین دقت بود. بررسی نتایج حاصل از رویکرد فازی حاکی از این بود که مقادیر شاخص کاپا و صحت عمومی این روش با سه سناریو دیگر مشابه و اختلاف ناچیزی بین صحت نتایج در سطح فامیل خاک مشاهده گردید. به طورکلی استفاده از رویکردهای مختلف انتخاب متغیر می توانند موجب افزایش دقت تهیه نقشه­ های رقومی خاک گردند. همچنین افزایش تعداد مشاهدات میدانی و استفاده از سایر متغیرهای محیطی تاثیرگذار بر روی تشکیل خاک­ها را می توان برای پیش بینی کلاس های خاک  با صحت پایین به کارگیری نمود.

کلیدواژه ها:

جنگل تصادفی ، متغیر محیطی ، منطق فازی ، نقشه برداری خاک