تعیین بهترین مدل محاسبه ضریب تشت در منطقه آمل بر پایه ی آنالیز حساسیت

تبخیر و تعرق گیاه مرجع (ET۰) به عنوان یکی از پارامترهای مهم در طراحی سیستم های آبیاری توسط اندازه گیری مستقیم (لایسی متری) و یا به طور غیر مستقیم (معادلات تجربی) برآورد می شود. در شرایط عدم دسترسی به داده های دقیق لایسی متری می توان از روش پنمن مانتیث فائو(PMF) به عنوان روش استاندارد، برای ارزیابی نتایج سایر روش های تجربی استفاده کرد. در تحقیق حاضر با ضرب داده های چهارده ساله (۱۹۹۴-۲۰۰۷) تشت تبخیر ایستگاه هواشناسی آمل در مقادیر محاسبه شده ضریب تشت از طریق معادلات گوناگون نظیر کوئنکا (Cuenca)، آلن پروت (Allen and Pruitt)، اشنایدر(Snyder)، اشنایدر اصلاح شده (Modified Snyder)، اورنگ (Orang)و فائو (FAO) مقادیر ET۰ محاسبه شد، و نتایج آن با مقادیر محاسبه شده از روش پنمن مانتیث فائو مقایسه گردید. سپس حساسیت مدل های فوق با ایجاد ۱۰±، ۲۰± و ۳۰± درصد تغییر در پارامترهای ورودی سرعت باد و رطوبت نسبی مورد بررسی قرار گرفت. بررسی های نشان داد که برای محاسبه ET۰ روزانه از داده های تبخیر از تشت به ترتیب روش های کوئنکا، اشنایدر، آلن پروت و اورنگ پیشنهاد می گردد. برای محاسبه ضریب تشت در دوره های ۱۰ روزه می توان به ترتیب از روش های کوئنکا، اشنایدر و آلن پروت استفاده نمود. بررسی ها نشان داد که برای تعیین ET۰ ماهانه از داده های تبخیر از تشت به ترتیب روش های اشنایدر، کوئنکا و آلن پروت مناسب تر می باشند. نتایج تحلیل حساسیت نشان می دهد که حساسیت روش های اورنگ، آلن پروت و اشنایدر اصلاح شده نسبت به تغییرات پارامترهای ورودی کمتر از سایر روش ها است. با استناد به نتایج آماری و تحلیل حساسیت از بین روش های فوق مدل های آلن پروت و اشنایدر اصلاح شده برای برآورد ضریب تشت در منطقه آمل و سایر مناطق دارای اقلیم یکسان با آن منطقه مناسب می باشند

کلیدواژه ها:

Amol ، evapotranspiration ، Pan coefficient ، Penman Monteith FAO ، Sensitivity Analysis