بررسی تطبیقی آیات ۷ و ۸ سوره زلزال در تفسیر کبیر و المیزان

در قرن حاضر مطالعات مقارنه ای یا تطبیقی بدلیل نمایان کردن محاسن و معایب نظرات اندیشمندان و مفسران، مورد توجه پژوهشگران واقع شده است. نوشتار حاضر بر آن است که با بررسی تطبیقی نکات تفسیری در ذیل آیات ۷ و ۸ سوره زلزال، موارد اختلافی و مشترک تفسیر المیزان اثر علامه طباطبائی، مفسر بزرگ معاصر امامیه و تفسیر کبیر اثر فخر رازی، از مفسران بزرگ اشاعره قرن ششم و هفتم را بدست آورد. نتایج مقاله حاکی از آن است که دو مفسر از لحاظ معنای کلمات و مفردات آیات دارای رویکرد مشابه هستند. در هردو تفسیر در ذیل دو آیه یک اشکال طرح شده که دو مفسر تلاش کرده اند آن را با استفاده از نظرات سایر مفسران پاسخ دهند. سوال این است؛ «آیا آیاتی که به مساله احباط حسنات در کافران و تبدیل سیئات به حسنات در مومنین پرداخته است، با معنای جزا دادن به مثقال ها و کوچکترین اعمال خیر و شر انسان، منافات ندارد؟»، که اجمالا پاسخ علامه طباطبایی با چهار پاسخی که فخر رازی مطرح نموده است، تفاوت دارد.

کلیدواژه ها:

سوره زلزال ، علامه طباطبایی ، فخر رازی ، تفسیر المیزان ، تفسیر کبیر ، بررسی تطبیقی ، کلام اسلامی ، شبهات کلامی ، احباط ، تکفیر.