تحلیل استدلالی ویژگی های ذاتی انقلاب اسلامی از منظر حکمت سیاسی معاصر

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 61

فایل این مقاله در 43 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCKE-26-1_003

تاریخ نمایه سازی: 14 آبان 1402

چکیده مقاله:

انقلاب اسلامی فارغ از مصادیق تاریخی و در مفهوم فلسفی آن، دارای ویژگی های ذاتی مختص به خود است که توسط حکیمان سیاسی معاصر صورت بندی شده است. استقراء این ویژگی ها و تبیین صورت بندی برهانی آنها، راه را برای چارچوب بندی الگویی عام از انقلاب، فارغ از بعد زمانی و مکانی فراهم می کند. پژوهش حاضر درصدد پاسخ به دو سوال اساسی بوده است: اولا ویژگی های ذاتی انقلاب اسلامی در بعد فلسفی آن از منظر حکمت سیاسی چیست؟؛ ثانیا این ویژگی ها چگونه توسط حکیمان معاصر به صورت استدلالی صورت بندی می شود؟. در این جهت، با روش استدلالی مبتنی بر تحلیل داده های بنیادین در آثار حکیمان سیاسی معاصر، تبیینی جامع از ویژگی های ذاتی انقلاب اسلامی در دو دسته ویژگی های ذاتی ناظر به ساخت درونی، شامل ساخت توحیدی، ساخت شریعت مدارانه، ساخت آگاهانه، و ویژگی های ذاتی ناظر ساخت بیرونی، شامل ساخت فرهنگی، ساخت مبتنی بر تحول درونی جامعه و ساخت همگانی ارائه شده و جایگاه هر یک از ویژگی ها در الگوی انقلاب اسلامی به صورت برهانی مستدل گردید. نتایج نشان داد که انقلاب اسلامی دارای ویژگی های ممتازی است که آن را به رغم وجود برخی مشترکات، از دیگر انقلاب های دنیا متمایز می سازد. برخی از این ویژگی ها ریشه در منابع ناملموس جامعه ی انقلابی داشته، روی هم رفته بعد درونی انقلاب را سامان می دهند و معرف محتوای بنیادین آن می باشند و برخی دیگر، در مظاهر عینی جامعه ریشه داشته، ضمن آن که معرف کیفیت ساخت بندی عینی انقلاب اسلامی هستند، چهره ی بیرونی آن را نیز ترسیم می کنند. برایند این ویژگی ها، انقلاب اسلامی را قیامی مبتنی بر هستی شناسی توحیدی توصیف می کند که در چارچوب آن، جامعه ی انقلابی به صورتی آگاهانه و مبتنی بر نرم افزار شریعت، به خروش در می آید و با تکیه بر بعد فرهنگی و ایجاد انقلاب درونی در توده های مردم، اقشار گوناگون جامعه را برای سرنگونی نظام حاکم و استقرار وضع مطلوب به حرکت در می آورد.

نویسندگان

هادی شجاعی

استادیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • ابوالنصر، ف. (۱۳۷۸). رویارویی غرب گرایی و اسلام گرایی. (مترجم: ...
  • استمپل، ج. (۱۳۷۸). درون انقلاب ایران. (مترجم: م. شجاعی). تهران: ...
  • اسکاچپول، ت. (۱۳۸۲). دولت رانتیر و اسلام شیعی در انقلاب ...
  • برومبرزژه، ک. (۱۳۸۴)، اسلام و انقلاب در ایران: چند اثر ...
  • بریر، ک.؛ بلانشه، پ. (۱۳۵۸). ایران؛ انقلاب به نام خدا. ...
  • جوادی آملی، ع. (۱۳۸۳). تفسیر موضوعی قرآن مجید. (ج۱۴). قم: ...
  • حلی، ح. (۱۳۸۱). الجوهر النضید فی شرح منطق التجرید. (مصحح: ...
  • خامنه ای، س.ع. (۳۱/۰۶/۱۳۶۶). بیانات در مجمع عمومی سازمان ملل؟. ...
  • خمینی، ر.ا. (۱۳۷۸). صحیفه امام: مجموعه آثار امام خمینی. (ج. ...
  • دفرونزو، ج (۱۳۷۹). انقلاب اسلامی ایران از چشم اندازی نظری. ...
  • دهخدا، ع.ا. (۱۳۷۷). لغت نامه. (ج۳). تهران: انتشارات دانشگاه تهران ...
  • دیگارد، ژ.پ. (۱۳۸۴). مردم شناسان نزد آیت الله ها: رهیافت ...
  • زاکرمن، ف. (۱۳۸۴). درآمدی بر جامعه شناسی دین. (مترجم: خ. ...
  • شهرزوری، م. (۱۳۸۳). رسایل الشجره الالهیه فی علوم الحقایق الربانیه. ...
  • صدر، م.ب. (۱۳۹۳). بارقه ها. (مترجم: ا. موذنی). قم: انتشارات ...
  • صدر، م.ب. (۱۴۲۱ق). الاسلام یقود الحیاه. در: الاسلام یقود الحیاه، ...
  • صدر، م.ب. (۱۴۳۴ق). موسوعه الامام الشهید السید محمدباقر الصدر. (ج۱۷). ...
  • علیخانی، ع.ا. (۱۳۹۷). خرد خفته؛ فلسفه و حکمت سیاسی اسلامی ...
  • فوران، ج (۱۳۷۹). انقلاب ۱۹۷۷-۱۹۷۹: چالشی بر تئوری اجتماعی. در: ...
  • فوکو، م. (۱۳۷۷). ایرانی ها چه رویایی در سر دارند؟ ...
  • فوکو، م. (۱۳۷۹). ایران: روح یک جهان بی روح. (مترجمان: ...
  • کدی، ن. (۱۳۷۵). ریشه های انقلاب ایران. (مترجم: ع.ر. گواهی). ...
  • الگار، ح. (بی تا). ایران و انقلاب اسلامی. تهران: انتشارات ...
  • مصباح یزدی، م.ت. (۱۳۸۰). چکیده ای از اندیشه های بنیادین ...
  • مصباح یزدی، م.ت. (۱۳۸۸). مشکات: نظریه حقوقی اسلام. (ج۲، نگارش: ...
  • مصباح یزدی، م.ت. (۱۳۹۰الف). مشکات: جامعه و تاریخ از نگاه ...
  • مصباح یزدی، م.ت. (۱۳۹۰ب). مشکات: نظریه سیاسی اسلام. (نگارش: ک. ...
  • مصباح یزدی، م.ت. (۱۳۹۲). انقلاب اسلامی و ریشه های آن. ...
  • مطهری، م. (۱۳۶۸). مجموعه آثار استاد شهید مطهری. (ج۱-۲، ۲۴). ...
  • مطهری، م. (۱۳۷۸). یادداشت های شهید مطهری. (ج۴، ۱۰و۱۲). تهران: ...
  • نصیرالدین طوسی، م. (۱۳۷۵). اساس الاقتباس. در: تعلیقه براساس الاقتباس. ...
  • یوسفی راد، م. (۱۳۸۶). امکان فلسفه سیاسی اسلام. قم: انتشارات ...
  • Oxfordlearnersdictionaries.(۲۰۲۰).URL=https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition /english/revolution?q=Revolution ...
  • Robertson, D. (۲۰۰۴(. The Routledge Dictionary of Politics. London: Taylor ...
  • نمایش کامل مراجع