امکان افزایش تولید محصول گندم در دیمزارهای گرمسیری ایران

تولید گندم در مناطق دیم گرمسیر نقش مهمی در اقتصاد ایران داشته و دارای ظرفیت عظیمی در افزایش تولیدات کشاورزی است. گسترش استفاده از ارقام اصلاح شده گندم در مناطق عمده ای از دیمزارهای گرمسیری در دهه هشتاد نسبت به دهه هفتاد حدود ۲۷ درصد افزایش تولید را به همراه داشته است. با این وجود، شکاف زیاد عملکرد در سطح مزارع زارعین در مقایسه با عملکرد ایستگاه های تحقیقات کشاورزی (۹۸ تا ۲۰۴ درصد)،نیازمند شناخت عوامل به وجود آورنده شکاف عملکرد و ارایه راهکارهای مناسب است. شواهد و تجربیات موجود نشان می دهد که عوامل مدیریتی، اطلاعات فنی و مدیریت زراعیضعیف کشاورزان، توان و آگاهی های حرفه ای کم مروجین، استمرار استفاده از ارقام بومی در برخی مناطق، پایین بودن سطح مکانیزاسیون، عدم انتقال یافته های تحقیقاتی به مزارع زارعین، عدم نظارت و پیگیری موثر بر پیامدها و عواقب کاربرد نوآوری های ارایه شده،کمبود ماشین آلات و ادوات، کوچک بودن و پراکندگی اراضی دیم در زمره عوامل اصلی محدود کننده عملکرد گندم دیم در شرایط موجود می باشند.بنابراین، افزایش تولید گندم مستلزم پذیرش ارقام اصلاح شده به همراه سایر فن آوری های مورد توصیه است. این فن آوری های مناسب، به تولیدات پایدار کشاورزی کمک نموده و آثار سوء عوامل محیطی را محدود می نماید، هر چند به فعلیت رساندن تمامی ظرفیت های موجود امکان پذیر نبوده و مورد انتظار نیز نمی باشد.

کلیدواژه ها:

تولید پایدار کشاورزی ، شکاف عملکرد ، عوامل مدیریتی ، گندم دیم ، مناطق گرمسیر