تحلیل اطلاق مفهوم بیضی استراتژیک انرژی بر حوزه دریای خزر و خلیج فارس

دیدگاه بیضی استراتژیک انرژی جفری کمپ (۱۹۹۷) در ادبیات جغرافیای سیاسی جایگاه ویژه ای دارد. این اصطلاح ناظر به کشف ذخایر فسیلی جدید در حوزه خزر بوده که بر  طبق نظر برخی از کارشناسان با اهداف سیاسی- امنیتی صورت پذیرفته است و برخی نیز آن را یکی از اهداف پنهانی ایالات متحده از طرح خاورمیانه بزرگ برای دسترسی ذخایر منطقه در نظر می گیرند. سوال اصلی پژوهش حاضر  این است که آیا در حال حاضر نیز می توان از این اصطلاح استفاده کرد؟ به عبارت دیگر آیا کشف ذخایر جدید در سالهای اخیر در حوزه خزر به پیش بینیهای گذشته جامه عمل پوشانده است؟ و آیا ایالات متحده توانسته است به اهداف اقتصادی خود از نظر منابع انرژی در این حوزه دست پیدا کند؟ هدف این مقاله ارائه تصویری روشن از روند تحول در کشف منابع جدید انرژی در این حوزه  است  که خود منشا بسیاری از تحولات سیاسی- امنیتی می باشد.  این پژوهش با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر جدیدترین آمار منتشر شده از مراکز و موسسات معتبر درباره میزان ذخایر انرژی حوزه خزر و خلیج فارس در دهه اخیر انجام شده است. چنان که نتایج بررسی نشان می دهد بین برآوردهای اولیه صورت گرفته و میزان ذخایر اثبات شده کنونی، تفاوت چشمگیری وجود دارد. در نتیجه بر اساس این دیدگاه، جایگزین کردن حوزه دریای خزر به جای حوزه خلیج فارس نادرست بوده و همچنین اطلاق بیضی استراتژیک انرژی حداقل در شرایط کنونی با واقعیتهای منطقه تطابق ندارد.

کلیدواژه ها:

بیضی استراتژیک انرژی ، حوزه خلیج فارس ، حوزه خزر