ارزیابی اثر متقابل دارویی و فعالیت ضدمیکروبی اسانس آویشن شیرازی بر تعدادی از باکتری های گرم مثبت و گرم منفی

گیاه آویشن شیرازی با نام علمی Zataria multiflora Boiss یک گیاه درختچه­ای معطر ادویه­­ای است که متعلق به خانواده نعناعیان است. در طب سنتی، از این گیاه به­عنوان طعم­دهنده، نگهدارنده مواد غذایی و نوشیدنی­ها، درمان عفونت­های دستگاه تنفسی، برطرف­کننده نفخ و همچنین به­عنوان داروی ضد­اسپاسم، ضد­عفونی کننده و بی­حس­ کننده استفاده می­شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی فعالیت ضد­باکتریایی اسانس آویشن شیرازی به­صورت تنهایی و توام با آنتی­بیوتیک­های جنتامایسین و کلرامفنیکل بر تعدادی از باکتری­های بیماری­زای غذازاد بود. جهت بررسی اثر متقابل دارویی اسانس آویشن شیرازی با آنتی­بیوتیک­های جنتامایسین و کلرامفنیکل، از غلظت تحت مهاری استفاده شد. از روش­های دیسک دیفیوژن آگار و چاهک آگار برای تعیین قطر هاله عدم رشد استفاده شد. تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی و حداقل غلظت کشندگی به­ترتیب با روش­های رقیق­سازی در مایع و پورپلیت انجام گردید. نتایج نشان داد که باکتری­های گرم منفی دارای هاله عدم رشد بزرگتری نسبت به باکتری­های گرم مثبت بودند. در حالت ترکیب اسانس آویشن شیرازی با آنتی­بیوتیک­های جنتامایسین و کلرامفنیکل، هاله عدم رشد به­طور معنی­داری برای باکتری لیستریا اینوکوا افزایش پیدا کرد. حداقل غلظت بازدارندگی از رشد اسانس آویشن شیرازی برای باکتری­های سودوموناس ائروژینوزا، سالمونلا تیفی­موریوم، اشرشیا کلی، استافیلوکوکوس اورئوس و لیستریا اینوکوا به ترتیب ۵/۰، ۲۵/۰، ۵/۰، ۲۵/۰ و ۲۵/۰ میلی­گرم بر میلی­لیتر بود. حداقل غلظت کشندگی اسانس آویشن شیرازی برای تمامی سویه­های بیماری­زا ۲ میلی­گرم بر میلی­لیتر بود. با توجه به نتایج این تحقیق، گیاه آویشن شیرازی از پتانسیل بالایی به­عنوان نگهدارنده در صنعت غذا علاوه بر کاربرد آن به­منظور طعم­دهنده غذا و استفاده در دم­نوش برخوردار است.

کلیدواژه ها:

Avishan Shirazi ، Gentamicin and chloramphenicol antibiotics ، Microdilution broth. ، آویشن شیرازی ، آنتی بیوتیک های جنتامایسین و کلرامفنیکل ، رقیق سازی در مایع.