بررسی و تحلیل دیدگاه آیت الله جوادی آملی درباره «بیان تمثیلی» و رابطه آن با «گونه های مختلف قیاس»
محل انتشار: دوفصلنامه حکمت اسرا، دوره: 15، شماره: 2
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 153
فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_HKMT-15-2_001
تاریخ نمایه سازی: 4 آذر 1402
چکیده مقاله:
آیت الله جوادی آملی در تفسیر برخی آیات قرآن که در آنها از مصداقی خاص یاد شده، بیان آیه را در خصوص آن مصداق، «تمثیلی» دانسته؛ نه «تعیینی و تحدیدی» و درنتیجه حکم یادشده در آیه را به موارد مشابه تسری میدهد. اینگونه تفسیر (تلقی تمثیلی از برخی بیانهای قرآن)، ضمن تاکید بر معرفتبخش و واقعنما بودن بیانهای قرآن، موجب تحول در نگاه مفسر به دامنه دلالتهای قرآن و به تبع، سبب تبیینهای قرآنی گستردهتری درباره مسایل فردی و اجتماعی خواهد شد و از آنجا که دیدگاه «بیان تمثیلی» موهم همسانی با «گونههای مختلف قیاس» است، این مقاله پس از تحلیل این دیدگاه، رابطه آن را با مفاهیم یادشده بررسی میکند و به این نتیجه دست مییابد که نسبت «بیان تمثیلی» با «گونههای مختلف قیاس» بدین شرح است: ۱. از قبیل قیاس منصوص العله نیست، زیرا در بیان تمثیلی تصریح به علت وجود ندارد. ۲. با قیاس مستنبط العله با استنباط قطعی، یعنی همان قیاس همراه با القاء خصوصیت و تنقیح مناط قطعی تفاوتی ندارد. ۳. با قیاس ظنی (قیاس مستنبط العله با استنباط ظنی و قیاس همراه با القاء خصوصیت و تنقیح مناط ظنی) نسبتی ندارد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علی مدبر (اسلامی)
عضو هیئت علمی و استادیار پژوهشگاه علوم وفرهنگ اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم (پژوهشکده فرهنگ ومعارف قرآن).
سیده لیلا صالحی
دانش آموخته سطح چهار مرکز آموزش عالی معصومیه سلام الله علیها