بررسی نقش تنظیم کننده های رشد و نور بر میزان فنول و باززایی آلوئه ورا

گیاه صبر زرد (Aloe vera)، یکی از گیاهان با ارزش در صنایع دارویی، آرایشی، بهداشتی و غذایی محسوب می شود. افزایش نیاز به این گیاه جهت تولید تجاری محصول، سبب انجام تحقیقات گسترده ای بر روی کشت شرایط آزمایشگاهی آن شده است. به همین منظور این ازمایش در دو مرحله انجام گردید. در بخش اول این تحقیق بهترین روش سترون سازی ریزنمونه ­های منطقه پاجوش ­های آلوئه ورا مطالعه گردید. در بخش دوم، اثر نوع ریزنمونه، نور (تاریکی و روشنایی) و تنظیم کننده های رشد BAP و  NAAبر باززایی و میزان مواد فنولی این گیاه بررسی شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با ۳ تکرار طراحی شد. بهترین پروتکل سترون سازی، کلرید جیوه ۱/۰ درصد (به مدت ۲ دقیقه)، اتانول ۷۰ درصد (به مدت ۳۰ ثانیه) و هیپوکلریت سدیم ۱۵ درصد (به مدت ۵ دقیقه) به دست آمد. بهترین ریزنمونه، ریزنمونه سفید کوچک به دست آمده از قاعده برگ بود که در حضور تاریکی کم ترین درصد فنول و بیش ترین درصد زنده مانی (۵/۶۷ درصد) را به همراه داشت. همچنین محیط کشت MS به همراه ۷۵/۰ میلی گرم در لیتر BAP و ۲۵/۰ میلی­ گرم در لیتر NAA بیش­ ترین تعداد ساقه (۵/۲) و طول ساقه (۱۰۷/۴۲ میلی­متر)، درصد استقرار (۷۳ درصد)، تعداد برگ (۳۳/۶)، قطر برگ (۸/۴ میلی­متر)، کلروفیل b (۲۱۶/۹ میلی­ گرم/گرم) و کارتنوئید (۸۱/۴ میلی­گرم/گرم) را فراهم کرد. بیش­ترین مقدار کلروفیل a (۰۷/۵۶ میلی­ گرم/گرم) و کلروفیل کل (۳۵/۶۱ میلی گرم/گرم) نیز در محیط هورمونی حاوی ۵/۱ میلی گرم در لیتر BAPبه همراه ۵/۰ میلی گرم در لیتر NAA به دست آمد .همچنین بیش ­ترین تعداد ریشه (۳) و طول ریشه (۳/۳۳ میلی­ متر) در محیط بدون هورمون مشاهده شد.

کلیدواژه ها:

explant ، medicine ، mercuric chloride ، stress ، tissue culture ، تنش ، دارویی ، ریزنمونه ، کشت بافت ، کلرید جیوه