بررسی تاثیر ترافیک شهری بر تجمع فلزات سنگین در خاک و پوشش گیاهی حاشیه خیابان، مورد مطالعه: شهر همدان

زمینه و هدف: امروزه عناصر کمیاب به عنوان شاخص های مفید ارزیابی آلودگی محیط و به ویژه اثرات ناگوار ناشی از ترافیک شهری محسوب می شوند. از این رو، این تحقیق با هدف بررسی اثر ترافیک شهری و فاصله از حاشیه خیایان بر محتوی عناصر سرب، کادمیم و مس در خاک و پوشش گیاهی حاشیه خیابان های شهر همدان انجام یافت. مواد و روش ها: در این پژوهش توصیفی، پس از انتخاب چهار منطقه با حجم ترافیکی مختلف در سطح شهر همدان، ۲۴ نمونه مرکب خاک و ۲۴ نمونه مرکب گیاه از هر منطقه برداشت شد. پس از آماده سازی و هضم اسیدی نمونه­های خاک و گیاه، محتوی عناصر در آن ها به روش طیفسنجی نوری پلاسمای جفت شده القایی (Inductively Coupled Plasma-Optical Emission Spectrometry: ICP-OES) خوانده شد. پردازش آماری داده­ها نیز توسط نسخه ۱۹ نرم­افزار SPSS انجام یافت.  یافته ها: نتایج نشان داد تجمع فلزات در خاک و پوشش گیاهی مناطقی با حجم ترافیک بالا (بلوار بسیج) بیش­تر از سایر مناطق بود. همچنین، فاصله از حاشیه جاده نیز با تجمع فلزات در نمونه ها رابطه معکوس داشت. به طوری که  بیشینه غلظت تجمع یافته عناصر مربوط به نمونه های برداشت شده از فاصله پنج متری حاشیه خیابان بود. نتیجه گیری: رابطه معکوس بین غلظت تجمع یافته عناصر با فاصله از جاده را می­توان با انتشار آلاینده ها از وسایل نقیله مرتبط دانست. به علاوه، نتایج این تحقیق می­تواند مورد استفاده مدیران و برنامه ریزان حوزه های معماری و طراحی شهری، برنامه ریزی کاربری اراضی شهری و مدیریت حمل و نقل و کنترل ترافیک شهری واقع شود.

کلیدواژه ها:

Heavy metals ، Urban traffic ، Vegetation cover ، Roadside ، Hamedan ، فلز سنگین ، ترافیک شهری ، پوشش گیاهی ، حاشیه خیابان ، همدان