بازنمایی اسطوره حیوان- داماد در حکایتی صوفیانه
محل انتشار: فصلنامه نقد ادبی، دوره: 9، شماره: 35
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 41
فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_LCQFN-9-35_006
تاریخ نمایه سازی: 8 آذر 1402
چکیده مقاله:
در برخی حکایات و افسانههای عاشقانه، جفتجو در ابتدا به شکل جانور ظاهر میشود و پس از ازدواج، سیمای انسانی خود را باز مییابد. روایتهای موسوم به حیوان – داماد در غرب از کیوید و پسیکه اثر آپولیس و در ایران از ازدواج ضحاک با خواهران جمشید تاثیر پذیرفته است. مطابق با اصل جابجایی اسطوره، بنمایه حیوان - داماد در دوره اسلامی با شرایط و خصوصیات مذهبی روزگار انطباق یافته و با تجلی در یکی از حکایتهای صوفیانه، جایی برای یادآوری در ذهن آیندگان پیدا کرده است. این حکایت، در هزار حکایت صوفیانهآمده و موضوع محوری آن، ازدواج گرگ با دختر انسان است.
در این مقاله، نخست سازههای این حکایت، با ماجرای ازدواج ضحاک با خواهران جمشید در شاهنامه فردوسی و برخی افسانههای ایرانی حیوان- داماد مورد سنجش و تطبیق قرار میگیرد. آنگاه، جنبه نمادین گرگ بررسی میشود. این حیوان، در اساطیر ایرانی، موجودی پرگزند و یکی از مظاهر شر و پلیدی است؛ ولی برعکس، نیای توتمی برخی همسایگان و دشمنان ایران قدیم به شمار میرود. بر پایه یافتههای این پژوهش، ازدواج دختر انسان با گرگنما در حکایت صوفیانه، با سنت برونهمسری پیوند دارد.
کلیدواژه ها:
"myth ، "Transformation ، animal-groom ، Shahnameh Ferdowsi ، wolf ، اسطوره ، پیکرگردانی ، حیوان-داماد ، شاهنامه فردوسی ، گرگ.
نویسندگان
محسن صادقی
Assistant professor of Persian language and Literature, University of Payam Noor
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :