اثر خصوصیات خاک و توپوگرافی بر پراکنش تیپ های گیاهی در جنگل های ارسباران

این پژوهش با هدف بررسی اثر عوامل محیطی بر تیپ های گیاهی در جنگل های ارسباران انجام شده است. برای در­نظر گرفتن شرایط مختلف، نمونه برداری ها بر اساس واحدهای شکل زمین انجام شد و اندازه قطعات­نمونه مربعی­شکل به روش حداقل سطح، ۴۰۰ مترمربع تعیین شد. با توجه به واحدهای شکل زمین منطقه مورد­بررسی تعداد ۲۷ قطعه نمونه برداشت شد. سپس با استفاده از نرم افزار PC-ORD و به کمک آنالیز خوشه ای پوشش گیاهی منطقه تیپ بندی شد و سپس برای تجزیه وتحلیل عوامل محیطی در ارتباط با تیپ های گیاهی از نرم افزار XLSTAT و آنالیز مولفه های اصلی (PCA) استفاده شد. با استفاده از آنالیز خوشه ای ۶ تیپ گیاهی در منطقه مورد­بررسی تشخیص داده شد که برخی گونه ها مانند بلوط اوری (Quercus macranthera Fisch. & C. A. Mey.)، ممرز (Carpinus betulus L.)، گلابی وحشی (Pyrus glabra Boiss.)، زرشک (Berberis vulgaris L.)، آلوچه وحشی (Prunus cerasifera Ehrh.)، سیاه تلو (Palliurus spina-chiristi Mill.) و ازگیل (Mespilus germanica L.)، گونه های غالب تیپ های رویشی بودند. همچنین نتایج آنالیز PCA نشان داد که سیلت، پتاسیم، تخلخل، وزن مخصوص ظاهری، فسفر و رس از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر پراکنش تیپ های گیاهی منطقه هستند. با توجه به اینکه، برای استفاده از گونه های گیاهی در احیای یک منطقه نیازمند داشتن اطلاعات از نیازهای رویشگاهی آن­ها است، بنابراین از نتایج این پژوهش می توان در احیای مناطق مشابه استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

آنالیز خوشه ای ، آنالیز مولفه های اصلی ، ارسباران ، تیپ های گیاهی ، عوامل محیطی