مقایسه زبانی مدایح رودکی و فرخی سیستانی

مدح و مدیحه سرایی به وسیله پارسی گویان درباری در ایران، از ابتدای قرن سوم هجری و همزمان با تاسیس حکومت نیمه مستقل طاهریان آغاز گردید و درسلسله صفاریان نیز ادامه یافت و در عهد سامانیان و غزنویان به اوج شکوفایی رسید. سلاطین غزنوی، شاعران را با تطمیع یا تهدید به دربار فرامی خواندند تا به مدح و ثنای آنان بپردازند. شعرای درباری ضمن تجلیل و تکریم و مشروعیت بخشی به اعمال سلطان باعث مقبولیت عمومی و بقای سلطنت شاهان می شدند. سوال اصلی این پژوهش پیرامون مقایسه ی زبانی، ادبی و محتوایی مدایح عصر سامانی و غزنوی با تاکید بر شعر رودکی و فرخی سیستان هست؛ بنابراین با بهره گیری از روش تحقیق توصیفی، تحلیلی به بررسی دیوان رودکی و فرخی سیستانی پرداخته است. مدیحه های اغراق آمیز در دربار حکومت های برخاسته از طبقات پایین جامعه مانند غزنویان، ما را به این نکته رهنمون ساخت که چه زمینه های اجتماعی سیاسی موجب سرودن این مدایح شده است. از دلایل اصلی ترویج مدح در دربار پادشاهان ایران، نیاز متقابل شاهان و شاعران به همدیگر بوده است. درواقع، فرمانروایان برای ایجاد مشروعیت دینی و مقبولیت عمومی به شاعران که واسطه آنان با مردم بودند نیاز داشتند و در مقابل شاعران هم برای ارضای نیازهای مادی و معنوی و کسب شهرت و ثروت به دربار روی می آوردند.

کلیدواژه ها:

مدیحه سرایی ، مدایح عصر سامانی ، مدایح عصر غزنوی ، رودکی ، فرخی سیستانی