معرفی راهکار ارزیابی فازی چندمعیاره (F-MCE) برای قابلیت سنجی زنبورداری در جنگل

مدیریت یکپارچه جنگل برای استفاده پایدار از همه قابلیت های این بوم سازگان، نقش مهمی در کنترل تخریب و ایجاد تعادل بین کارکردهای مختلف آن دارد. زنبورداری، یکی از مناسب ترین کاربری های چندگانه جنگل محسوب می شود. هدف این پژوهش، معرفی راهکار ارزیابی فازی چندمعیاره (F-MCE) در قابلیت سنجی جنگل برای زنبورداری و مقایسه آن با راهکار غیرفازی مرسوم است. با استفاده از این دو راهکار، قابلیت زنبورداری ۱۶۸۲۵ هکتار از جنگل های زاگرسی در منطقه کبیرکوه استان ایلام در چهار طبقه مقایسه شدند. معیارهای ارزیابی در هر دو راهکار مذکور، یکسان در نظر گرفته شدند. این معیارها شامل طبقه جذابیت گیاهان، دوره گل دهی، شیب، دما، رطوبت نسبی، سرعت باد و دسترسی به آب و جاده بودند که با استفاده از فرایند تحلیل شبکه ای (ANP) وزن دهی شدند. در اجرای F-MCE، معیارها با استفاده از توابع عضویت فازی در واحد پیکسل ارزش گذاری شدند و با روش ترکیب خطی وزن دارشده (WLC) تلفیق شدند. سپس، قابلیت زنبورداری با روش ارزیابی چندمعیاره (MCE) به صورت رقومی بررسی شد. ارزیابی در روش غیرفازی مرسوم نیز در سطح واحدهای کاری انجام شد. براساس نتایج به دست آمده، ۴۰ درصد سطح طبقه های زنبورداری در دو راهکار ارزیابی باهم اختلاف داشتند. بخش اصلی این اختلاف (۶/۳۵ درصد) مربوط به عرصه هایی است که در راهکار F-MCE در طبقه خوب (۱S) و در راهکار مرسوم در طبقه متوسط (۲S) قرار گرفتند. این اختلاف را می توان ناشی از ارزش گذاری رقومی معیارها با منطق فازی در F-MCE دانست که اثر نامطلوب ارزش گذاری سلیقه ای بولین در روش مرسوم را ندارد.

کلیدواژه ها:

ارزیابی چندمعیاره ، جنگل های زاگرس ، فرایند تحلیل شبکه ای ، منطق فازی