ارزیابی روش های اصلاحی برآورد بار رسوب معلق برای رودخانه ها با رژیم جریان رسوب واریزه‎ای در رودخانه خرمارود- استان گلستان

در تحقیق حاضر تغییرات رژیم رسوب در دو دوره آماری «جریان طبیعی» و «جریان تغییریافته/ واریزه ای» مورد بررسی قرار گرفت. به­ منظور تعیین میزان اختلاف معنی دار بین دو دوره (۷۱-۱۳۴۵) و (۹۴-۱۳۷۲) از آزمون معنی داری استفاده شد. به­ منظور تعیین مناسب ترین روش منحنی سنجه رسوب و ضرایب اصلاحی، نتایج حاصل از روش های منحنی های سنجه یک خطی، دوخطی، حد وسط و ضرایب اصلاحی، شامل FAO, MVUE, QMLE و Smearing مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که از سال ۱۳۷۲ با شروع سیل های بزرگ، رژیم دبی رسوب با شدت زیاد و روند افزایشی از حالت طبیعی خارج شده است و در دوره ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ بیشترین میزان انتقال رسوب به شکل جریان واریزه ای است. در بین روش ها، روش منحنی یک خطی و ضریب اصلاحی Smearing برای دوره رژیم رسوب طبیعی (۷۱-۱۳۴۵) و روش منحنی دوخطی و ضریب اصلاحی Smearing برای دوره رژیم رسوب تغییریافته/ جریان واریزه ای (۷۲-۱۳۷۲) دقت بیشتری در برآورد دبی رسوب دارند. از طرفی روش منحنی یک خطی بدون احتساب ضرایب اصلاحی خطای کم تخمینی بالاتری دارد و از بین ضرایب اصلاحی عنوان شده، ضریب FAO خطای بیش تخمینی بسیار بالایی دارد. در روش حد وسط دسته ها، به واسطه کاهش اثر نقاط پایین، برآورد رسوب دهی در دبی های بالا بهبود می یابد.

کلیدواژه ها:

Sediment regime ، Sediment rating curve ، Corrective coefficients for suspended load estimation ، Khorrmarood ، رژیم رسوب ، منحنی سنجه رسوب ، ضرایب اصلاحی برآورد بار معلق ، خرمارود