بررسی آزمایشگاهی تاثیر غلظت آسفالتین و یون های دوظرفیتی محلول در آب بر کشش بین سطحی سیستم هپتول/آب شور

کشش بین سطحی یکی از مهم ترین پارامترهایی است که مستقیما بر نیروهای مویینگی تاثیر می گذارد. از این رو، در فرآیند تولید نفت خام از مخازن نقش مهمی دارد. در این پژوهش با استفاده از روش قطره آویزان، اثرات غلظت آسفالتین در شوری های مختلف و یون های دوظرفیتی محلول در آب بر کشش بین سطحی بررسی شده است. فاز نفتی به شکل مخلوطی از تولوئن و نرمال هپتان (هپتول) در نظر گرفته شده و سپس آسفالتین به آن اضافه گردید تا فعالیت سطحی مولکول های آسفالتین و تاثیر آن بر کشش بین سطحی بررسی شود. آب با غلظت ppm ۰۰۰/۴۰ به عنوان سیال مبنا و غلظت های ppm ۴۰۰۰ به عنوان آب با شوری کم و ppm ۰۰۰/۸۰ به عنوان آب با شوری بالا تهیه و کشش بین سطحی فاز نفتی-فاز آبی اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش آسفالتین تا غلظتی مشخص در دامنه شوری های مختلف، کشش بین سطحی هپتول/آب شور کاهش پیدا می کند. کمترین مقدار کشش بین سطحی در شوری های مختلف، در آب با شوری ppm ۰۰۰/۴۰ مشاهده شد که نشان از این دارد که در شوری بهینه ای، حداکثر غلظت آسفالتین به سطح تماس هپتول/آب شور مهاجرت کرده و کشش بین سطحی را از mN/m ۲۳ به عدد mN/m ۱۶ کاهش داد. همچنین غلظت ۵/۰% آسفالتین بیانگر غلظت مهم مایسلی شدن مواد فعال سطحی بود که نشان داد که سطح تماس هپتول/ آب شور تقریبا توسط مولکول های آسفالتین در غلظت ۵/۰% اشغال شده است. بنابراین در غلظت های بیشتر از این مقدار، کشش بین سطحی کاهش نیافت. در بخش آخر نیز اثر یون های دو ظرفیتی محلول در آب بررسی شد و نتایج نشان داد که با افزایش یون کلسیم تا ۴ برابر، کشش بین سطحی هپتول/آب شور به mN/m ۱۵ (حدود ۱۰% کمتر از حالت مبنا) رسید که به نسبت تمامی نمونه ها کمترین مقدار بود.

کلیدواژه ها:

Dynamic Interfacial Tension ، Heptol ، Asphaltene ، divalent ions