مقایسه اثربخشی آموزش روش های مطالعه و مدیریت زمان بر خودکارآمدی تحصیلی و خودتنظیمی تحصیلی و عملکرد درس زیست شناسی دانش آموزان دختر و پسر علوم تجربی پایه دوازدهم

زمینه و هدف: یادگیری آموزش خودتنظیمی باعث می­شود که دانش آموزان فعالانه به امر یادگیری مشغول شوند و آن را سازماندهی کنند؛ لذا چنانچه دانش آموزان سطح مهارت­های خودتنظیمی خود را افزایش دهند؛ همین امر مستقیا باعث بالا رفتن عملکرد تحصیلی و پیشرفت آنان خواهد شد؛ از این رو، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش روش­های مطالعه و مدیریت زمان بر خودکارآمدی تحصیلی و خودتنظیمی تحصیلی و عملکرد درس زیست­شناسی دانش­آموزان دختر و پسر علوم تجربی پایه دوازدهم انجام شد. روش پژوهش: پژوهش نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون-پس­آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری، دانش­آموزان دختر و پسر پایه دوازدهم رشته علوم تجربی شهر تبریز در سال تحصیلی ۴۰۱-۱۴۰۰ بودند که با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه­ای یک مرحله­ای ۵۲ نفر به عنوان نمونه جهت اجرای پژوهش انتخاب و به صورت دو گروه آزمایش(۲۶ نفر) و کنترل(۲۶ نفر) گمارده شدند. جهت سنجش خودکارآمدی تحصیلی از پرسشنامه جینگ و مورگان، جهت سنجش خودتنظیمی تحصیلی از پرسشنامه سواری و عرب­زاده و جهت سنجش عملکرد درس زیست­شناسی دانش­آموزان از نمرات پایان­ترم آن ها در سال تحصیلی جاری و سال قبل استفاده شد. روایی ابزارها توسط متخصصان تایید شد. پایایی ابزار با آلفای کرون­باخ مورد تایید واقع شد(۷/۰<α). قبل از اجرای مداخله از هر دو گروه پیش­آزمون خودکارآمدی تحصیلی و خودتنظیمی تحصیلی به عمل آمد. گروه آزمایش روش­های مطالعه و مدیریت زمان را از طریق پکیج آموزشی در ۸ جلسه دریافت کرد و گروه کنترل هیچگونه مداخله آموزشی دریافت نکرد. پس از اجرای مداخله در مرحله پس­آزمون، هر دو گروه مجدا ابزارهای مرحله پیش­آزمون را پاسخ دادند. همچنین نمرات پایان ترم سال­تحصیلی جاری و قبلی درس زیست­شناسی برای عملکرد دانش­آموزان از مدارس اخذ شد. داده­ها با استفاده از آزمون کواریانس تک متغیره دو­ طرفه تجزیه تحلیل شدند. یافته ها: آموزش روش­های مطالعه و مدیریت زمان در خودکارآمدی تحصیلی، خودتنظیمی تحصیلی و عملکرد درس زیست­شناسی دانش­آموزان دختر و پسر اثربخشی یکسان را نشان داد (۰۵/۰> p). نتیجه گیری: با توجه به اثربخشی آموزش روش­های مطالعه و مدیریت زمان پیشنهاد می­شود، با برگزاری کارگاه­های آموزشی توسط مشاوران خبره در مدارس، به بالا بردن خودکارآمدی تحصیلی، خودتنظیمی تحصیلی و عملکرد درس زیست­شناسی دانش­آموزان رشته علوم تجربی توجه شود.

کلیدواژه ها:

Academic Self-efficacy ، Academic Self-Regulation ، Biology Lesson Performance ، Study Methods ، Time Management ، خودکارآمدی تحصیلی ، خودتنظیمی تحصیلی ، عملکرد درس زیست شناسی ، روش های مطالعه ، مدیریت زمان