روابط ساختاری بین سیستم های مغزی-رفتاری گری و مدل سرشت/ منش کلونینجر با ابعاد چهارگانه تاریک شخصیت

زمینه و هدف: به نظر می رسد یکی از عوامل مهم تاثیرگذار در ابعاد تاریک شخصیت، سیستم های مغزی-رفتاری و ابعاد سرشت و منش است بنابراین هدف پژوهش حاضر رابطه بین سیستم­های مغزی- رفتاری و سرشت و منش با ابعاد تاریک شخصیت در دانشجویان می باشد. روش پژوهش: طرح این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر کنترل متغیرها، یک روش همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه های سراسری، آزاد و غیرانتفاعی شهر تبریز در سال تحصیلی ۱۴۰۰ بودند که از این جامعه تعداد ۴۵۰ نفر به روش نمونه­گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه صفات تاریک شخصیت یوسفی و ایمان زاد (۱۳۹۷)، حساسیت به تقویت جکسون (۲۰۰۹) و سرشت و منش کلونینجر (۱۹۹۴) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و روش معادلات ساختاری سنجیده شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین سیستم فعال سازی رفتاری با ابعاد تاریک شخصیت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (۰۵/۰ > p، ۰۱/۰ > p). همچنین بین سیستم بازداری رفتاری و جنگ و گریز با ابعاد تاریک شخصیت رابطه منفی و معناداری وجود دارد (۰۵/۰ >p، ۰۱/۰زمینه و هدف: به نظر می رسد یکی از عوامل مهم تاثیرگذار در ابعاد تاریک شخصیت، سیستم های مغزی-رفتاری و ابعاد سرشت و منش است بنابراین هدف پژوهش حاضر رابطه بین سیستم­های مغزی- رفتاری و سرشت و منش با ابعاد تاریک شخصیت در دانشجویان می باشد. روش پژوهش: طرح این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر کنترل متغیرها، یک روش همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه های سراسری، آزاد و غیرانتفاعی شهر تبریز در سال تحصیلی ۱۴۰۰ بودند که از این جامعه تعداد ۴۵۰ نفر به روش نمونه­گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه صفات تاریک شخصیت یوسفی و ایمان زاد (۱۳۹۷)، حساسیت به تقویت جکسون (۲۰۰۹) و سرشت و منش کلونینجر (۱۹۹۴) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و روش معادلات ساختاری سنجیده شده است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین سیستم فعال سازی رفتاری با ابعاد تاریک شخصیت رابطه مثبت و معناداری وجود دارد (۰۵/۰ > p، ۰۱/۰ > p). همچنین بین سیستم بازداری رفتاری و جنگ و گریز با ابعاد تاریک شخصیت رابطه منفی و معناداری وجود دارد (۰۵/۰ >p، ۰۱/۰>p). از سویی نوجویی، آسیب پرهیزی، پاداش وابستگی و خودفراروری با ابعاد تاریک شخصیت رابطه مثبت و بین پشتکار، خودراهبری و همکاری با ابعاد تاریک شخصیت رابطه منفی و معناداری وجود دارد (۰۵/۰ > p، ۰۱/۰ > p). از سویی نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیر سیستم فعال ساز رفتاری و بازداری رفتاری نقش واسطه ای بین سرشت (۴۵/۲ = t و ۰۵/۰ > p) و منش (۴۵/۳ = t و ۰۱/۰ > p) با صفات تاریک شخصیت را دارند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که توجه به متغیرهای سیستم های مغزی رفتاری و سرشت و منش نقش مهمی در ابعاد تاریک شخصیت دارند>p). از سویی نوجویی، آسیب پرهیزی، پاداش وابستگی و خودفراروری با ابعاد تاریک شخصیت رابطه مثبت و بین پشتکار، خودراهبری و همکاری با ابعاد تاریک شخصیت رابطه منفی و معناداری وجود دارد (۰۵/۰ > p، ۰۱/۰ > p). از سویی نتایج تحلیل مسیر نشان داد که متغیر سیستم فعال ساز رفتاری و بازداری رفتاری نقش واسطه ای بین سرشت (۴۵/۲ = t و ۰۵/۰ > p) و منش (۴۵/۳ = t و ۰۱/۰ > p) با صفات تاریک شخصیت را دارند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که توجه به متغیرهای سیستم های مغزی رفتاری و سرشت و منش نقش مهمی در ابعاد تاریک شخصیت دارند

کلیدواژه ها:

Brain-behavioral systems ، Temperament ، character ، dark dimensions of personality ، سیستم های مغزی- رفتاری ، سرشت ، منش ، ابعاد تاریک شخصیت