معیارها و شاخص های پیشنهادی ارزیابی پایداری پروژه های تغذیه مصنوعی در چارچوب DPSIR (مطالعه موردی: پروژه تغذیه مصنوعی کال – جنوب استان فارس)

پروژه ­های تغذیه مصنوعی (آبخوان­داری)، به­طور مستقیم و یا غیر مستقیم بر روی ابعاد زیست­ محیطی، اقتصادی و اجتماعی منطقه ی خود اثرگذار می ­باشند. این اثرگذاری می­تواند در جهت پایداری و یا عدم پایداری ابعاد سه گانه توسعه باشد. از این رو لازم است این پروژه­ها مورد ارزیابی پایداری قرار گیرند. ارزیابی پایداری توسعه پروژه­های تغدیه مصنوعی در گام نخست نیازمند تعیین و تعریف چارچوب ارزیابی می­باشد. یکی از چارچوب­ های کارآمد و موثر در ارزیابی پایداری زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی، چارچوب DPSIR است. روش به کار گرفته شده در این پژوهش، روش پرسشنامه ­ای – تحلیلی می ­باشد. بدین منظور ، معیارها و شاخص­ های ارزیابی در قالب چارچوب DPSIR و لحاظ نمودن مسایل زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی منطقه و هم چنین با نگاه ویژه به پروژه تغذیه مصنوعی اجرا شده در منطقه کال در جنوب استان فارس تعیین و تعریف گردند. این پژوهش بر پایه ­ی روش دلفی از ۱۶ تن از خبرگان پرسش گری صورت گرفته است. براساس نتایج این تحقیق، تعداد ۱۰ معیار در سه بعد زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی تعریف و وزن هر یک با روش دلفی کلاسیک تعیین گردیده است. هم­چنین، تعداد ۱۰۰ شاخص برای ابعاد سه ­گانه توسعه تعیین گردید. برای بعد زیست­ محیطی با چهار معیار تعداد ۴۵ شاخص ، برای بعد اجتماعی با سه معیار تعداد ۲۷ شاخص و برای بعد اقتصادی با سه معیار نیز تعداد ۲۸ شاخص تعیین و ارائه شده است. با توجه به معیارها و شاخص ­های تعیین شده می ­توان به ارزیابی پایداری توسعه در خصوص پروژه تغذیه مصنوعی پرداخت.

کلیدواژه ها:

سنجش پایداری ، ارزیابی ، توسعه پایدار ، آبخوانداری ، استان فارس