ارزیابی دو روش عامل بسط زی توده و نسبت ریشه به اندام های روی زمین در برآورد زی توده درختان سوزنی برگ و پهن برگ

زی توده رو و زیرزمین، از مولفه های بسیار مهم اندوخته کربن در بوم سازگان های خشکی است. امروزه، تخمین مقادیر این مولفه ها با استفاده از برآورد کننده های نااریب اهمیت زیادی یافته است. در برآورد زی توده اندام های روی زمین، نسبت های عامل بسط زی توده (Biomass Expansion Factors) و در بخش اندام های زیرزمینی، نسبت زی توده ریشه به زی توده اندام های روی زمین (Root-to-Shoot Ratio) از نسبت های کاربردی هستند. در تحقیق حاضر، این نسبت ها برای دو گونه سوزنی برگ کاج تهران (Pinus eldarica) و سرو نقره ای (Cupressus arizonica) و دو گونه پهن برگ توت (Morus alba) و اقاقیا (Robinia pseudoacacia) در جنگلکاری های اطراف کارخانه فولاد مبارکه محاسبه و صحت نسبت های BEF و R در برآورد زی توده اندام های رو و زیرزمین بررسی شد. برای بررسی صحت برآورد زی توده با استفاده از عامل بسط، از هر گونه ۱۵ درخت قطع و زی توده واقعی در محل قطع محاسبه شد. همچنین ریشه پنج درخت به طور کامل استخراج شد. نمونه ها برای تعیین وزن خشک به آزمایشگاه منتقل شدند و وزن خشک اجزای درخت به دست آمد. با ضرایب BEF و R به دست آمده، زی توده رو و زیرزمین برآورد و با استفاده از آزمون t جفت شده مقایسه شد. نتایج نشان داد که بین مقدار واقعی و برآوردی در هر دو روش اختلاف آماری معنی داری وجود ندارد. بنابراین می توان برای تبدیل اطلاعات درختان سرپای این گونه ها به زی توده رو و زیرزمین، در جنگلکاری های مشابه، از این ضرایب استفاده کرد. همچنین بررسی ها نشان داد که نسبت زی توده اندام های زیرزمین به اندام های روی زمین سرو  ۷/۶: ۱، کاج  ۵/۴: ۱، توت  ۷/۳: ۱ و اقاقیا ۵/۳: ۱ است.

کلیدواژه ها:

اقاقیا ، برآورد نا اریب ، توت ، سرو نقره ای ، فولاد مبارکه ، کاج تهران