تاثیر آموزش بر دانش محیط زیستی و تغییرات اقلیمی دانش آموزان جنگل نشین و غیرجنگل نشین

یکی از عوامل کلیدی برای شکل گیری عزم آگاهانه افراد به منظور مقابله با اثرات تغییر اقلیمی، دانش کافی و صحیح آنها درباره این پدیده است. آموزش محیط زیست به عنوان یکی از مهم ترین روش ها برای افزایش آگاهی پیرامون تغییرات اقلیمی و مباحث محیط زیستی مطرح است که در دانش آموزان جنگل نشین مقطع راهنمایی در مناطق شهری و روستایی شهرستان کلیبر و دانش آموزان غیرجنگل نشین کلان شهر تبریز بررسی شد. هدف اصلی پژوهش پیش رو، سنجش اطلاعات محیط زیستی و تغییرات اقلیمی دانش آموزان و تاثیر برگزاری کارگاه ها بر افزایش اطلاعات این افراد بود. جامعه آماری تحقیق شامل ۶۹ هزار نفر بود که اطلاعات آنها با استفاده از پرسش نامه از ۲۲۱ دانش آموز مقطع راهنمایی جمع آوری شد. از هرکدام از مناطق شهری و روستایی شهرستان کلیبر و کلان شهر تبریز، دو مدرسه و درمجموع شش مدرسه برای جمع آوری اطلاعات انتخاب شد. روایی محتوایی پرسش نامه ازطریق پانلی از متخصصان دانشگاهی و اجرایی تایید شد. پایایی پرسش نامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ در گویه های محیط زیستی و اقلیمی به ترتیب برابر با ۷۴/۰ و ۸۴/۰ برای هر دو منطقه موردمطالعه به دست آمد. براساس نتایج، بیشتر از ۹۰ درصد دانش آموزان بر اهمیت جنگل های ارسباران تاکید کردند. اینترنت در بین دانش آموزان غیرجنگل نشین (۱/۴۲ درصد) و جنگل نشین (۵/۳۴ درصد) به عنوان مهم ترین منبع کسب اطلاعات محیط زیستی و اقلیمی ذکر شد. برگزاری کارگاه آموزشی برای هر دو گروه از افراد موردمطالعه باعث افزایش حدود ۱۰ درصدی در توجه به تغییر اقلیم با حدود ۳۸ درصد شد. به ترتیب، حدود ۳۴ و ۱۵ درصد از دانش آموزان در مناطق غیرجنگل نشین و جنگل نشین بیان کردند که اطلاعی از بحران ایجادشده در اثر تغییرات اقلیمی ندارند. این مقدار در مرحله بعد از برگزاری کارگاه به ترتیب به پنج و هشت درصد کاهش یافت. بعد از برگزاری کارگاه آموزشی، به ترتیب ۵/۶۳ و ۷/۶۰ درصد از دانش آموزان در مناطق غیرجنگل نشین و جنگل نشین عقیده داشتند که باید فعالیت هایی برای مقابله با تغییر اقلیم انجام دهند. درمجموع نتایج نشان داد که برگزاری کارگاه های آموزشی، تاثیری معنی دار بر افزایش اطلاعات محیط زیستی دانش آموزان منطقه موردمطالعه داشت. براین اساس، برگزاری کارگاه های آموزشی برای آشنایی دانش آموزان با مسائل محیط زیستی توصیه می شود.

کلیدواژه ها:

آموزش محیط زیست ، اینترنت ، تبریز ، تغییر اقلیم ، کارگاه آموزشی