تحلیل توزیع روند زمانی-مکانی دید افقی و ارتباط آن با پارامترهای اقلیمی در سواحل جنوبی دریای خزر با استفاده از آنالیز Ridit

به منظور بررسی روند زمانی- مکانی دید افقی در سواحل جنوبی دریای خزر، داده های ساعتی دید افقی و پارامترهای اقلیمی (رطوبت نسبی، بارش، دما و سرعت باد) در ۱۳ ایستگاه هواشناسی در دوره ۱۹۵۱-۲۰۲۰ اخذ گردید. بعد از غربالگری داده ها، تغییرات زمانی دید افقی بررسی شد و آماره Ridit روی داده های ساعتی و ضریب همبستگی روی پارامترهای اقلیمی اجرا شد. نتایج حاکی است که تغییرات میانگین سالانه دید افقی در ایستگاه های موردمطالعه ۴ دوره (دوره اول سال های ۱۹۵۱ تا ۱۹۷۶ دوره افزایش؛ دوره دوم سال های ۱۹۷۷ تا ۱۹۸۵ دوره کاهش محسوس؛ دوره سوم سال های ۱۹۸۶ تا ۲۰۰۲ دوره ثبات (بدون تغییر اساسی) و دوره چهارم سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۲۰ دوره افزایش نسبی بوده اند. بیشترین اختلاف مقادیر Ridit در بابلسر (۸/۰ تا ۲/۰) و کمترین اختلاف آن در مراوه تپه (۵/۰) مشاهده شد. بررسی ضریب همبستگی دید افقی و رطوبت نسبی نشان داد که در هر دو مقیاس سالانه و ماهانه منفی و معکوس بوده است و بیش ترین ضریب همبستگی منفی را آستارا (۴۷/۰-) و کمترین مقدار آن را ساری (۰۷/۰-)، ضریب همبستگی دید افقی با بارش که بیشینه همبستگی منفی معنی دار در منجیل (۱۵/۰-) و کم ترین آن در مراوه تپه (۰۱۲/۰-)، همبستگی دید افقی با دما در بیشتر ایستگاه ها مستقیم و مثبت بوده و بیشینه همبستگی مثبت را آستارا با مقدار ۳۸/۰ به خود اختصاص داده است. همچنین همبستگی سرعت باد بادید افقی منفی نشان داد دامنه بیشینه و کمینه همبستگی معکوس بین ۲۸/۰- در ساری و ۰۸/۰- در بابلسر در نوسان است

کلیدواژه ها:

آنالیز Ridit ، پارامترهای اقلیمی ، دید افقی ، روند زمانی-مکانی ، سواحل جنوبی دریای خزر