بیولوژی و فیزیولوژی تولید مثل جنسی در بنه (Pistacia atlantica subsp. mutica)

پسته وحشی یا بنه ((Pistacia atlantica subsp. mutica یکی از گیاهان بومی ایران است که اهمیت زیادی در پوشش گیاهی رشته کوه زاگرس دارد. صفات مورد مطالعه گلها و میوه های در حال رشد شامل زمان ظهور کیسه جنینی، آندوسپرم، جنین در مراحل مختلف رشد تا هفته شانزدهم، وجود لوله گرده و آثار آن در هفته اول پس از لقاح مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه‎هایی که برای مطالعه لوله گرده تا آخر هفته اول جمع آوری شدند، در محلول Carnoy’s تثبیت شدند. آن دسته از نمونه هایی که برای مطالعه کیسه جنینی، جنین و آندوسپرم برداشت شدند با محلول تثبیت کننده FAA تثبیت و بعد در الکل اتیلیک ۷۵% و در یخچال نگهداری شدند. در این روش برای مطالعه تندش و رشد لوله گرده در بافت گل ماده از ماده رنگی آنیلین بلو با نور فرابنفش (UV) استفاده شد. همچنین نمونههایی به منظور مطالعه بافتهای تخمدان، تخمک و اندامهای اصلی گل‎ (کلاله و خامه) و نیز چگونگی حرکت لوله گرده در آنها جمع آوری و تثبیت شدند. بعد از آنها برشهای ۳-۷ میکرونی تهیه و با مواد رنگی تولوئیدین بلوا (TBO) و پریدیک اسید و اسید شیفس رنگ آمیزی و با میکروسکوپ نوری مطالعه شدند. داده‎های جمع آوری شده پس از تبدیل با استفاده از برنامه آماری Nested تجزیه شد و رسم گرافها با استفاده از برنامه Excel انجام شد. با توجه به اهداف اصلی طرح مبنی بر انتخاب محل مناسب کاشت بنه به منظور بهره وری بهینه از این گیاه و نوع و میزان مشکلاتی که بر سر راه رشد و نمو میوه بنه وجود دارد، نتایج حاصل گویای بهترین باردهی در عرصه های جنوبی و کف دره ها و بهترین استقرار در شیبهای شمالی و کف دره ها است. همچنین مشکلاتی که رشد و نمو میوه بنه را به مخاطره می اندازند بیشتر در مراحل اولیه رشد و نمو جنین ظاهر می شوند.

کلیدواژه ها:

Pistacia atlanticasubsp. mutica (Baneh) ، pollination ، Pollen tub growth ، Polygonum style ، Embryo ، Embryo sac ، Endosperm ، Seed and fruit development