جایگاه حفاظتی گونه انحصاری پیچک (Convolvulus koieanus Bornm. (Convolvulaceae

جنسL.  Convolvulus متعلق به تیره پیچک (Convolvulaceae) با ۵۷ گونه برای فلات ایران معرفی شده است. گونه Convolvulus koieanus Bornm.  انحصاری ایران است و استان های خوزستان و لرستان، رویشگاه آن هستند. براساس روش تحقیق طرح تحقیقاتی ملی «تعیین جایگاه حفاظتی گیاهان ایران» و دستورالعمل اتحادیه جهانی IUCN و سه معیار مربوط به میزان حضور، سطح اشغال و تعداد افراد موجود در جمعیت ها، جایگاه حفاظتی گونهC. koieanus  بررسی شد. آنالیز نرم افزار ژئوکت برای این گونه، میزان حضور (Extent of Occurrence) آن را ۹۱۷/۲۴۳۷۷ کیلومترمربع نشان داد، براساس آن، گونه مورد مطالعه در طبقه نزدیک به تهدید (NT) قرار گرفت، سطح تحت اشغال of Occupancy) (Area آن نیز، معادل ۲۴ کیلومترمربع برآورد شد و از این نظر، گونه در خطر انقراض (EN) قرار گرفت. براساس مشاهدات میدانی، مساحت تحت اشغال این گونه در استان های خوزستان و لرستان درمجموع ۱۹/۰ کیلومترمربع است، اگرچه این گونه، براساس معیارهای اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت IUCN))، در گروه در بحران انقراض قرار می گیرد، ولی با در نظر گرفتن تعداد رویشگاه ها و زیرجمعیت ها و تعداد افراد در هر زیرجمعیت، واجد شرایط برای قرار گرفتن در این جایگاه نیست، بنابراین، با در نظر گرفتن مجموعه عوامل و مشاهدات، در گروه در معرض خطر (EN) طبقه بندی می شود. رویشگاه این گونه تحت تاثیر عوامل تخریبی انسانی، به ویژه چرای دام قرار دارد، که عامل اصلی تهدید کننده این گونه انحصاری در منطقه است، پس ضروری است، حداقل یک رویشگاه از هر یک از استان های لرستان و خوزستان به عنوان ذخیره گاه ژنتیکی طبیعی، معرفی و توسط سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری به عنوان رویشگاه حفاظت شده اعلام شود. به علاوه، اقدام لازم برای حفاظت در خارج از رویشگاه اصلی نیز، انجام شود. این گونه پیچک، از طریق بذر تکثیر می شود و درصورت قرق رویشگاه آن، به راحتی در منطقه گسترش خواهد یافت.

کلیدواژه ها:

در خطر انقراض ، رویشگاه ، خوزستان ، لرستان ، تیره پیچک