نگاهی به گیاهان تیره چتریان درایران و ارزش و اهمیت آنها جنس های تک گونه، کاربرد ها و مصارف،پراکندگی جغرافیائی، گونه های انحصاری

تیره چتریان یکی از تیره های بزرگ گیاهی جهان با قریب ۴۳۸ جنس و ۳۵۰۰ گونه است که بیشتر در نیمکره شمالی جهان پراکند اند (Mabberley ۲۰۰۶) ، این تیره در ایران ۱۲۴ جنس و ۳۶۵ گونه دارد که ۱۱۸ گونه از آنها انحصاری ایران هستند. این تیره در ایران سه زیر تیره دارد که بزرگترین آنها  Apioideae  با ۳۴۲ گونه  در برگیرنده ۸ قبیله است که بزرگترین آنها قبیله Peucedaneae  شامل ۱۴۴ گونه در ایران است. از مجموعه ۱۲۴ جنس موجود ۷۸ جنس یک گونه ای Monospecific  هستند و بقیه از ۲ -۳۳ گونه دارند. در میان جنس های تک گونه ای ۱۵ جنس و گونه های آنها انحصاری ایرانند و تعداد جنس های در برگیرنده  یک تا چند گونه انحصاری بالغ بر ۲۸ جنس است. چتریان در ایران عنوان گیاهان دارویی و معطر، سبزیجات خوراکی و ادویه جات، گیاهان عوفه ای و سمی دارای ترکیبات شیمیائی  مهمی هستند که در محل اشاره به گیاهان دارویی به آنها اشاره می کنم. چتریان ایران مانند سایر گیاهان به دلیل کاربردهای خاص و دخالتهای انسان واغلب تک گونه ای بودن جنس ها و پراکندگی جفرافیائی محدود آنها مورد تهدید هستند،  بعلاوه خواص دارویی و علوفه ای و قابلیت های صنعتی آنها، این موضوع را تشدید  می کند و رویشگا ه های طبیعی آنها را تحت فشار قرار می دهد.

کلیدواژه ها:

چتریان ، جنس های تک گونه ای ، جنس ها وتعداد گونه های انحصاری آنها ، پراکندگی جغرافیایی ، گیاهان دارویی ، گیاهان علوفه ای ، تغذیه ای ، سمی ، جایگاه حفاظتی