مشکلات کاربرد پلیمرهای سوپرجاذب در مناطق بیابانی

پلیمر­های سوپرجاذب بنا بر ادعای شرکت­های تولیدی می­توانند خواص فیزیکی خاک­های سبک را برای حفظ و نگهداری آب بهبود بخشند. به­منظور تاثیر برخی از عوامل محیطی مثل اثر زمان و میزان املاح، در این بررسی روند تغییرات آبگیری یک پلیمر سوپرجاذب از نوع A-۲۰۰ در شرایط صحرایی و آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. در بررسی صحرایی ابتدا پلیمر به نسبت وزنی ۰/۶% با نوعی ماسه بادی از منطقه بیابانی کاشان مخلوط شد. تعیین منحنی رطوبتی خاک در سه نوبت اندازه­گیری در فواصل سه ماهه نشان داد که با گذشت زمان از میزان آب قابل استفاده گیاه کاسته شده و از ۱۳/۲% وزنی در نوبت اول به ۴/۴% و ۳/۷% وزنی در نوبت­های دوم و سوم کاهش پیدا کرد. در مطالعات آزمایشگاهی که به تاثیر حضور برخی از املاح شاخص خاک­های بیابانی بر روند آبگیری پلیمر پرداخته شد، مشخص شد که آبگیری پلیمر در مجاورت محلول­های نمکی کاهش می­یابد و شدت این کاهش تابع غلظت نمک و ظرفیت­ یون­های غالب محلول­ قرار می­گیرد؛ به طوری که کمترین تاثیر بر آبگیری پلیمر در مقایسه با شاهد (آب مقطر) مربوط به محلول حاصل از اختلاط دو نمک کلرید سدیم و سولفات سدیم و بیشترین تاثیر مربوط به محلول تهیه شده از اختلاط دو نمک کلرید کلسیم و سولفات کلسیم است.چنین به نظر می­­رسد با توجه به غیر اقتصادی بودن پلیمرهای سوپرجاذب و از دست دادن قدرت نگهداری آب در طول زمان که متاثر از عوامل محیطی و یا نیز حضور املاح در خاک است، بتوان با بکارگیری برخی دیگر از مواد جاذب­الرطوبه طبیعی مثل کمپوست و خاک رس در عرصه­های منابع طبیعی تامین نیاز آبی گیاهان مربوطه را مانند پلیمرها فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

پلیمر سوپرجاذب ، خاک شنی ، منحنی رطوبتی خاک ، محلول های نمکی